Διαρροή εγκεφάλων, ασυμβατότητα παραγωγής και εκπαιδευτικού συστήματος, κλειστοί θεσμοί και ιδεοληψίες, είναι τα κύρια γνωρίσματα μίας απαίδευτης κοινωνίας στην οποία κυριαρχεί και ο οικονομικός αναλφαβητισμός. «Το συνολικό κόστος της έλλειψης παιδείας εκτιμάται έτσι στα 25 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο», τονίζει ο γνωστός και διαπρεπής καθηγητής Θεοδόσης Τάσιος, ο οποίος πρόσφατα ήταν ο κύριος ομιλητής σε εκδήλωση που διοργάνωσε η κίνηση Ριζοσπαστική Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση και Ανασυγκρότηση (ΡΕΥΜΑ) με θέμα «Η παιδεία ως κεντρικό διακύβευμα της ανασυγκρότησης της χώρας».
Αναφερόμενος επίσης στο τεράστιο πρόβλημα της παιδείας, ο καθηγητής Θ. Τάσιος ζήτησε να γίνει εσωτερική διαπραγμάτευση του συστήματος με την ελληνική κοινωνία, προκειμένου να μειωθεί το τεράστιο κόστος που προαναφέραμε –πράγμα, όμως, όχι ιδιαίτερα εύκολο με δεδομένη την χαμηλή επάρκεια του πολιτικού προσωπικού.
Μιλώντας στην ίδια εκδήλωση, ο καθηγητής Άγγελος Συρίγος ανέδειξε με πλείστα όσα επιχειρήματα την ρηχότητα του πρόσφατου νομοσχεδίου για την Ανώτατη Εκπαίδευση και αναρωτήθηκε αν τελικά η κυβερνητική πολιτική για την τριτοβάθμια εκπαίδευση εξαντλείται στο να παράγει …«καλούς ανθρώπους», αδιαφορώντας για την σύνδεση με την αγορά, για την επαγγελματική προοπτική των αποφοίτων –κατάσταση που δεν αντιμετωπίζει την φυγή των νέων επιστημόνων στο εξωτερικό. Επίσης, πρότεινε την αυστηρή τήρηση κριτηρίων για την λειτουργία μη κρατικών πανεπιστημίων και υπογράμμισε την ανάγκη να εξακολουθήσει το δημόσιο πανεπιστήμιο να είναι παράγων κοινωνικής κινητικότητας.
Στην δική του εισήγηση, ο καθηγητής Γιώργος Πολίτης υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι κυβερνήσεις προσπάθησαν, άλλοτε πειστικότερα και άλλοτε υποκριτικά, να ρυθμίσουν επιμέρους προβλήματα της Παιδείας. Αλλά το πρόβλημα του συστήματος δεν είναι οι Πανελλαδικές ή τα Συμβούλια Ιδρύματος. Το πρόβλημα έγκειται σε αυτές καθ’ εαυτές τις αρχές και αξίες που υπηρετεί η παιδεία. Διότι, αντί ως πολιτεία και κοινωνία, να ξοδέψουμε ενέργεια, μόχθο και πλούτο ώστε να μπορέσουμε να ανεβάσουμε τον αδαή στο ύψος της επιστήμης, σπαταλήσαμε ενέργεια, μόχθο και πλούτο για να κατεβάσουμε την επιστήμη στο ύψος του αδαούς. Αυτό που ζούμε σήμερα δεν είναι παρά οι συνέπειες αυτού του εγκλήματος. Για να ανασυγκροτήσουμε την χώρα είναι αναγκαία συνθήκη να απελευθερωθούμε από την κυριαρχία της μετριότητας, της ανοησίας και του παραλογισμού. «Όλες οι μεταρρυθμίσεις –δεξιές, αριστερές, κεντρώες– αποτυγχάνουν επειδή ακριβώς ξεκινούν από το πανεπιστήμιο. Ωστόσο, οι πραγματικές αλλαγές στην Παιδεία πρέπει να ξεκινούν από το Δημοτικό και, ακόμη καλύτερα, από το Νηπιαγωγείο. Ζητούμενο της παιδείας είναι η καλλιέργεια νέων ανθρώπων με κριτική αντίληψη και ήθος, δηλαδή τα κρίσιμα στοιχεία που απουσιάζουν από το εκπαιδευτικό μας σύστημα», τόνισε ο ομιλητής.
Στην ομιλία του, ο πρώην υφυπουργός και πρόεδρος της κίνησης ΡΕΥΜΑ Αθανάσιος Σκορδάς τόνισε, μεταξύ άλλων: «Θεωρούμε την Παιδεία κεντρικό διακύβευμα για την ανασυγκρότηση της χώρας, διότι η λύση στο πρόβλημα της χώρας δεν βρίσκεται στην ολοκλήρωση των αξιολογήσεων ή στην ρύθμιση του χρέους, αλλά στο να τρέξουμε αναπτυξιακά, να ξαναβρούμε την ταυτότητά μας και την εθνική μας αυτοπεποίθηση. Στο ΡΕΥΜΑ έχουμε συναντηθεί πολίτες που αγωνιούμε για την πορεία της χώρας και από την απλή διαπίστωση κάτι να γίνει προσπαθούμε κάτι να κάνουμε. Προσπαθούμε να ανάψουμε την φωτιά της δημιουργίας, ώστε δημιουργικοί συμπολίτες μας που ξέρουν να επιτυγχάνουν να συμμετάσχουν ενεργά στην διαμόρφωση και υλοποίηση ενός εθνικού σχεδίου αντιμετώπισης της κρίσης».
Συμπληρωματικά θα πρέπει να προσθέσουμε ότι ο καθηγητής Θεοδ. Τάσιος παρουσίασε και άλλες πλευρές του υψηλού κόστους της έλλειψης παιδείας, που είναι τα τροχαία ατυχήματα, οι υπερδαπάνες για εντατική νοσοκομειακή περίθαλψη, η έλλειψη από δότες σωματικών οργάνων, οι αντιδημοκρατικές συμπεριφορές και, βέβαια, η αδιαφορία για την προστασία του περιβάλλοντος και την γενικότερη ποιότητα της ζωής. Αναφέρουμε, για παράδειγμα, ότι οι ελληνικές πρωτιές στην παιδική παχυσαρκία και στην νικοτίνη προκαλούν, κατά τον γνωστό καθηγητή, 25 δισεκατομμύρια ευρώ εθνική ζημιά –ποσό που θα μπορούσε να καλύψει κάπου 160.000 αξιοπρεπείς συντάξεις.
Όλα αυτά, ωστόσο, στην χώρα όπου λίγοι είναι αυτοί που θέλουν και μπορούν να δουν πιο μακρυά από την μύτη τους, δεν είναι τίποτε παραπάνω από ενοχλητικές λεπτομέρειες.