Ένας αυξανόμενος αριθμός ερευνών δείχνει ότι τα παιδιά ανθρώπων με κατάθλιψη αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν την ψυχική διαταραχή. Τώρα, μια νέα μελέτη υποδηλώνει ότι αυτός ο διαγενεακός κίνδυνος μπορεί να εξαρτάται από ένα συγκεκριμένο σύμπτωμα της κατάθλιψης: Την ανηδονία, δηλαδή τη μειωμένη ικανότητα να αισθάνεται κανείς ενδιαφέρον ή ευχαρίστηση.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύονται στο Journal of Experimental Child Psychiatry, βασίζονται σε προηγούμενη έρευνα, που δείχνει ότι η κατάθλιψη των γονέων μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος των παιδιών ανταποκρίνεται σε θετικές και αρνητικές εμπειρίες. Η τρέχουσα μελέτη υποδεικνύει την ανηδονία ως πιθανό παράγοντα πρόκλησης αυτών των αλλαγών στα εγκεφαλικά μοτίβα.
«Εάν οι γονείς δεν απολαμβάνουν τα πράγματα και δεν ενδιαφέρονται για τίποτα, αυτό φαίνεται να επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά τους ανταποκρίνονται σε ό,τι συμβαίνει γύρω τους», δήλωσε ο κύριος συγγραφέας Brandon Gibb, διευθυντής του Mood Disorders Institute στο Πανεπιστήμιο Binghamton. «Αντιδρούν λιγότερο στα θετικά και αρνητικά πράγματα».
Ο δρ. Gibb σημείωσε ότι η ανηδονία -και όχι άλλα συμπτώματα κατάθλιψης- φαίνεται να είναι το χαρακτηριστικό που συνδέεται στενότερα με τις νευρικές αντιδράσεις των παιδιών.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η μελέτη
Η ερευνητική ομάδα διεξήγαγε ένα ελεγχόμενο εργαστηριακό πείραμα με περισσότερους από 200 γονείς και τα παιδιά τους, ηλικίας 7-11 ετών, για να διερευνήσει πώς η γονική ανηδονία μπορεί να επηρεάσει την εγκεφαλική δραστηριότητα των παιδιών.
Τα παιδιά συμμετείχαν σ’ ένα απλό παιχνίδι μαντεψιάς, στο οποίο εμφανίζονταν δύο πόρτες σε μια οθόνη. Η επιλογή της σωστής πόρτας είχε ως αποτέλεσμα τη λήψη χρημάτων, ενώ η λανθασμένη επιλογή είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια χρημάτων. Καθ’ όλη τη διάρκεια της άσκησης, οι ερευνητές παρακολούθησαν τις νευρικές αντιδράσεις των παιδιών, τόσο στην ανταμοιβή, όσο και στην απώλεια.
Η υπόθεση ήταν απλή: Τα παιδιά των οποίων οι γονείς εμφανίζουν εντονότερα συμπτώματα ανηδονίας θα παρουσίαζαν πιο συγκρατημένες αντιδράσεις στα ερεθίσματα.
«Εάν τείνετε να ενδιαφέρεστε λιγότερο, να εμπλέκεστε λιγότερο ή να βρίσκετε τα πράγματα λιγότερο ευχάριστα, ίσως αυτό αντικατοπτρίζεται στον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεται ο εγκέφαλός σας», εξήγησε η κύρια συγγραφέας Alana Israel, διδακτορική φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Binghamton, προσθέτοντας ότι: «Τα παιδιά των ανθρώπων που παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα ανηδονικών συμπτωμάτων κατάθλιψης θα πρέπει να εμφανίζουν μειωμένη αντίδραση, ενώ άλλα συμπτώματα κατάθλιψης θεωρητικά δεν θα πρέπει να σχετίζονται με αυτή τη συγκεκριμένη αντίδραση του εγκεφάλου».
Μειωμένη αντίδραση τόσο στην ανταμοιβή, όσο και στην απώλεια
Τα αποτελέσματα συνάδουν σε μεγάλο βαθμό με τις προσδοκίες των ερευνητών. Τα παιδιά των οποίων οι γονείς παρουσίαζαν υψηλότερα επίπεδα ανηδονίας έδειξαν αισθητά μειωμένες νευρικές αντιδράσεις, είτε κέρδιζαν, είτε έχαναν χρήματα. Αυτή η μειωμένη ανταπόκριση συμβάλλει στην κατανόηση του πώς μπορεί να αναπτυχθεί η ευπάθεια στην κατάθλιψη, υποστηρίζουν οι συγγραφείς.
«Υπάρχει κάτι συγκεκριμένο στην ανηδονία των γονέων που επηρεάζει τις νευρικές αντιδράσεις των παιδιών», εξηγεί η δρ. Israel. «Προσδιορίζει μια ομάδα παιδιών που ενδέχεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο απώλειας ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης και έλλειψης εμπλοκής, κάτι που αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της κατάθλιψης», προσθέτει.
Τι θα ακολουθήσει
Η μελέτη θέτει νέα ερωτήματα σχετικά με το πώς η βελτίωση της διάθεσης και της εμπλοκής των γονέων μπορεί να ωφελήσει τα παιδιά. Οι ερευνητές προτείνουν οι μελλοντικές μελέτες να εξετάσουν πώς αλλάζουν οι αντιδράσεις των παιδιών εάν οι γονείς λάβουν θεραπεία και εάν παρόμοια αποτελέσματα εμφανίζονται με μορφές κοινωνικής ανατροφοδότησης, όπως επαίνους ή κριτική από συνομήλικους.
Η δρ. Israel σημείωσε ότι είναι σημαντικό να συνεχιστούν οι έρευνες σχετικά με παρεμβάσεις που στοχεύουν στη βελτίωση της θετικής διάθεσης και της εμπλοκής γονέων – παιδιών. «Πρέπει να δούμε εάν αυτά τα ευρήματα μπορούν να προσδιορίσουν τις οικογένειες που ενδέχεται να επωφεληθούν περισσότερο από τέτοιου είδους παρεμβάσεις», κατέληξε.
ygeiamou
