Σχεδόν το 50% των πιο δημοφιλή βίντεο στο TikTok για τα συμπτώματα της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι παραπλανητικά, επηρεάζοντας ενδεχομένως τον τρόπο με τον οποίο οι νεαροί χρήστες αντιλαμβάνονται τη διαταραχή, προειδοποιεί νέα καναδική μελέτη. Δύο κλινικοί ψυχολόγοι με ειδίκευση στην ΔΕΠΥ διαπίστωσαν επίσης ότι όσο περισσότερο περιεχόμενο σχετικά με την διαταραχή βλέπει ένας νεαρός ενήλικας στο TikTok, τόσο πιο πιθανό είναι να υπερεκτιμήσει τόσο την επικράτηση όσο και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων στον γενικό πληθυσμό.
Στην νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Plos One», οι δύο ψυχολόγοι ανέλυσαν τα 100 πιο δημοφιλή βίντεο σχετικά με τη διαταραχή στο TikTok. Διαπίστωσαν ότι τα βίντεο αυτά έχουν τεράστια δημοτικότητα, καθώς συλλογικά συγκεντρώνουν σχεδόν μισό δισεκατομμύριο προβολές. Ωστόσο, μόλις το 48,7% περιέγραφαν σωστά τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ. Επιπλέον, πολλοί δημιουργοί του TikTok παρουσίαζαν ως παθολογικά συμπτώματα τις καθημερινές προσωπικές τους εμπειρίες. Αυτό, σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί να παραπλανήσει τους χρήστες σχετικά με τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ.
Οι δυο ψυχολόγοι διεξήγαγαν μελέτη με 2.843 φοιτητές ψυχολογίας, εκ των οποίων οι 421 είχαν αυτοδιαγνωστεί με ΔΕΠΥ, ενώ οι 198 είχαν λάβει επίσημη διάγνωση. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι νέοι που παρακολουθούσαν περισσότερα βίντεο σχετικά με διαταραχή ήταν πιο πιθανό να τα προτείνουν, παρά την αναξιοπιστία των πληροφοριών που περιείχαν.
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας στο Βανκούβερ του Καναδά, είπαν ότι στην καλύτερη περίπτωση, τα βίντεο για την ψυχική υγεία που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και που προβάλλουν προσωπικές εμπειρίες, μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα που αισθάνονται μοναξιά και φόβο. Ωστόσο, επισήμαναν ότι «τα εύπεπτα και σύντομα βίντεο που δημιουργήθηκαν για να τραβήξουν την προσοχή των χρηστών, μπορεί να καταστήσουν δύσκολη την ιεράρχηση των συμπτωμάτων».
«Το σημαντικό είναι ότι ο αλγόριθμος του TikTok, τελικά, στοχεύει να παρατείνει τον χρόνο που περνούν οι χρήστες στην πλατφόρμα. Για να το πετύχει αυτό, το TikTok χρησιμοποιεί ενδείξεις αλληλεπίδρασης, όπως ο χρόνος προβολής, τα likes, τα σχόλια, οι αποθηκεύσεις και οι κοινοποιήσεις από προηγούμενες επισκέψεις στην πλατφόρμα, για να εξασφαλίσει ότι τα βίντεο που προσφέρονται στους χρήστες ταιριάζουν στα ενδιαφέροντά τους» ανέφεραν οι ερευνητές.
Η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε περιεχόμενο που ευθυγραμμίζεται με τις προϋπάρχουσες πεποιθήσεις αυξάνει την αντιληπτή αξιοπιστία του περιεχομένου και την πιθανότητα να το μοιραστούν, ένα φαινόμενο που είναι γνωστό ως ‘θάλαμος αντήχησης’ (echo chamber), σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα.
«Το TikTok μπορεί να είναι ένα αξιόλογο εργαλείο για την ευαισθητοποίηση και τη μείωση του στίγματος, αλλά έχει και μια αρνητική πλευρά» εξήγησε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Βασιλεία Καρασάββα.
«Οι ανεκδοτικές ιστορίες και οι προσωπικές εμπειρίες είναι ισχυρές, αλλά όταν στερούνται πλαισίου, μπορεί να οδηγήσουν σε παρανοήσεις σχετικά με την ΔΕΠΥ και την ψυχική υγεία γενικότερα» τόνισε.
Τα ευρήματα της μελέτης
Στη μελέτη, τόσο οι κλινικοί ψυχολόγοι όσο και οι φοιτητές κλήθηκαν να βαθμολογήσουν τα βίντεο. Οι ψυχολόγοι έδωσαν στα πιο αξιόπιστα βίντεο μια μέση βαθμολογία 3,6 με άριστα το 5, ενώ οι φοιτητές τους έδωσαν 2,8. Οι ψυχολόγοι βαθμολόγησαν τα λιγότερο αξιόπιστα βίντεο με 1,1 με άριστα το 5, ενώ οι φοιτητές τους έδωσαν βαθμολογία 2,3. Αυτό υποδηλώνει ότι οι νέοι είναι ευάλωτοι στην παραπληροφόρηση, αναφέρει η μελέτη.
Η ομάδα συνέστησε στους νέους να επαληθεύουν τις πληροφορίες που κυκλοφορούν στα κοινωνικά μέσα και να τις διασταυρώνουν με αξιόπιστες πηγές όπως ιατρικές ιστοσελίδες, βιβλία και επαγγελματίες υγειονομικής περίθαλψης. Πρέπει επίσης να συμβουλεύονται ιατρικό προσωπικό προκειμένου να διαπιστωθεί αν το άγχος, η ανησυχία ή η υπερφόρτωση των γνωστικών λειτουργιών μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση ορισμένων συμπτωμάτων, πριν υποθέσουν ότι πάσχουν από ΔΕΠΥ.
ΠΗΓΗ: Independent
