Παρουσίασε, μεταφρασμένο στα γαλλικά, το έργο της Κικής Δημουλά, από την Mme Eurydice Trichon, την συνόδευαν και απήγγειλαν: η Διευθύντρια του Ινστιτούτου κα Γεωργία Πετροπούλου, που εναρμόνισε την όλη παρουσίαση, η κα φιλόλογος, θεατρολόγος και πτυχιούχος γαλλικής Σοφία Μορώνη και ο κος Ανδρέας Λάζαρης, φιλόλογος, οι δύο, σε εισηγήσεις στο θέμα.
Ανέκαθεν παρακολουθούσα τις μεταφράσεις ποιημάτων ξένων γλωσσών και θυμήθηκα το ΄΄L’ enfant: τον Victor Hugo (1822), γραμμένο με αφορμή την Σφαγή της Χίου, μεταφρασμένο από τον Κωστή Παλαμά. Τελικοί στίχοι:
Que veux – tu? fleur, beau fruit ou l’ oiseau merveilleux?
Ami, dit l’ enfant grec, dit l’ enfant aux yeux bleux,
je veux de la poudre et des balles!
(Victor Hugo)
Διαβάτη, μου λέει το Ελληνόπουλο
με το γαλάζιο μάτι,
Βόλια, μπαρούτι θέλω, να!
(Κωστής Παλαμάς)
Μέσα μου καταχάρηκα: ο μεταφραστής ήταν δυνατότερος από τον ποιητή!!
Η δεκατετράχρονη μεταφραστική προσπάθεια της κας Trichon, αυτής της δυσκολότατης μεταφοράς, ήταν επιτυχής, επλατείασε μόνο, εν μέρει, στο μήκος της παρουσίασης του αγώνα της, ενώ η ομάδα έδωσε ωραιότατα δείγματα.
Η ποίηση μπορεί να μας μεταφέρει από την πραγματική ζωή στο όνειρο. Αλλού είναι εξωτική, με αντιθέσεις ήλιου και σκιάς, αλλού σε ηρωική εποχή ή στης ελληνικής ομορφιάς. Φορές, με αντιστοιχίες διάμεσες και τη μουσικότητα, γίνεται μια προκλητική μαγεία, ένα μείγμα αλήθειας και πνευματικότητας. Από τον ρομαντισμό, σε προσωπικό πόνο, ή τη σύγκρουση έρωτα και πραγματικότητας, ή, ακόμη, φθάνουν στα άκρα με τον πόλεμο ή το βίωμα της επαναστάσεως. Όσο δε για τα λαϊκά τραγούδια, δεν είναι μόνο τάξεις και επικοινωνίες αλλά και με άτομα προικισμένα…
Η Κική Δημουλά δεν έχει μικρόπνοη μελωδία ή ξεθυμασμένο λυρισμό, μήτε l’ art pour l’ art. Παίρνει τη νεότητα ολόφρεσκη, με μαγική μεταμόρφωση της γλώσσας και φτάνει σε αρχέγονο εκφραστικό μέσο. Αυτή τη μαγική σημασία βρίσκουμε και σ’ άλλους π.χ. στον Aragon … η μουσική μου θρυμματίζεται και μαδιέται πέφτοντας σ’ αναφιλητά … Έτσι η λέξη αποκτά νέο νόημα.
Η κα Trichon σημείωσε την λεκτική της Δημουλά, που έχει οικειότητα με την φωτογραφία και τις προτάσεις της, επειδή έχει θαυμασμό στα αρχαία μας αγάλματα που ξαναζούν και ερωτεύονται!!
Η κα Πετροπούλου συμμετείχε ενεργά, μαζί με την ομάδα, στην απαγγελία επιλεγμένων μεταφρασμένων ή όχι, ποιημάτων. Η φιλόλογος, θεατρολόγος και πτυχιούχος γαλλικής κα Σοφία Μορώνη παρουσίασε τον χρόνο σαν ένα φτηνό δωράκι της ιστορίας, στην ιστορία μας. με αισθαντικό λεκτικό και γλαφυρό ύφος, έθιξε τη διάταξη του χρόνου, τον οποίον πληρεί η μνήμη, σαν παρατεταμένη εφηβεία. Η μνήμη και η λήθη ενοποιούνται από τη Δημουλά, είναι το ανεκλάλητο που καλεί. Έκλεισε δε με το ΄΄μέριασε χρόνο να διαβώ΄΄, παραλλαγή του γνωστού ΄΄μέριασε βράχο να διαβώ΄΄.
Ο κος Ανδρέας Λάζαρης, φιλόλογος, ζωντανά έδειξε το ποιοτικό και λογοτεχνικό έργο της ποιήτριας, την συνθετική φαντασία, την ανθρωποποίηση του χρόνου, το χαμόγελο της ύλης, με αρτιότητα και μεστότητα.
Ήταν μια σωστή λογοτεχνική βραδιά που πέρασε γνώση και απόλαυση στους πολυπληθείς ακροατές.
