Πλέον η νόσος Αλτσχάιμερ μπορεί να εντοπιστεί με ένα απλό τεστ αίματος, αντί για χρονοβόρες απεικονιστικές εξετάσεις εγκεφάλου και επεμβατική οσφυονωτιαία παρακέντηση.
Αυτό το τεστ αίματος πήρε έγκριση στις ΗΠΑ, σηματοδοτώντας ένα σημείο καμπής στον τρόπο διάγνωσης και αντιμετώπισης αυτής της νευροεκφυλιστικής νόσου, πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα.
Νόσος Αλτσχάιμερ: Τεστ αίματος εγκρίθηκε στις ΗΠΑ για την πρώιμη διάγνωση της νόσου
Ένα σημαντικό βήμα προόδου στη μάχη κατά της νόσου Αλτσχάιμερ έγινε μόλις στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για πρώτη φορά, εγκρίθηκε ένα απλό τεστ αίματος για να βοηθήσει στην αναγνώριση της πάθησης, καθιστώντας τη διάγνωση πιθανόν ταχύτερη, ευκολότερη και πιο προσβάσιμη – ιδίως στα πρώιμα στάδια, όταν οι θεραπείες μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικές.
Παρότι οι απεικονίσεις εγκεφάλου και οι οσφυονωτιαίες παρακεντήσεις αποτελούν διαχρονικά το πρότυπο, αυτή η νέα μέθοδος ανοίγει τον δρόμο για ένα λιγότερο επεμβατικό και πιο ευρέως διαθέσιμο εργαλείο ανίχνευσης γνωστικής έκπτωσης.
Πολλά τα τεστ αίματος που διαγιγνώσκουν τη νόσο Αλτσχάιμερ – Ποια τα επιστημονικά δεδομένα
Σύμφωνα με τη μελέτη του 2024 με τίτλο «A blood test for Alzheimer’s disease: a decade of progress and challenges», οι επιστήμονες έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία δέκα χρόνια στην ανάπτυξη τεστ αίματος για την ανίχνευση της νόσου Αλτσχάιμερ. Η μελέτη τονίζει ότι μια πρωτεΐνη στο αίμα, η p-tau, αποτελεί έναν από τους πιο αξιόπιστους δείκτες της νόσου, ωστόσο απαιτείται περαιτέρω έρευνα πριν τα τεστ αυτά ενταχθούν στην καθημερινή ιατρική πρακτική.
Άλλες πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι απλά τεστ αίματος μπορούν πλέον να βοηθήσουν στη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ και άλλων μορφών άνοιας με υψηλή ακρίβεια – χωρίς την ανάγκη για απεικονίσεις εγκεφάλου ή οσφυονωτιαίες παρακεντήσεις. Αυτά τα τεστ μετρούν συγκεκριμένες πρωτεΐνες στο αίμα που σχετίζονται με εγκεφαλική βλάβη και απώλεια μνήμης. Μερικά από τα πιο ελπιδοφόρα ευρήματα περιλαμβάνουν:
- p-tau217 και p-tau181: Βρίσκονται σε αυξημένες ποσότητες σε άτομα με Αλτσχάιμερ, με έως και 91% ακρίβεια διάγνωσης. Ένα από αυτά τα τεστ (Lumipulse) εγκρίθηκε πρόσφατα από τον FDA.
- MTBR-tau243: Ένας νέος δείκτης πρωτεΐνης που αντικατοπτρίζει την έκταση της βλάβης στον εγκέφαλο, με 92% ακρίβεια στην ανίχνευση της νόσου.
- NfL και GFAP: Βοηθούν στην ανίχνευση γενικής εγκεφαλικής βλάβης και φλεγμονής, ενισχύοντας την ακρίβεια όταν συνδυάζονται με άλλα τεστ.
- Κλινικές δοκιμές στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία δείχνουν ότι αυτά τα τεστ μπορούν να πραγματοποιηθούν με χαμηλό κόστος και αξιοπιστία χρησιμοποιώντας απλό εργαστηριακό εξοπλισμό.
- Νέες τεχνολογίες: Μικροσκοπικοί αισθητήρες και έξυπνα υπολογιστικά μοντέλα ενδέχεται σύντομα να καταστήσουν τα τεστ ακόμη πιο ακριβή και προσβάσιμα.
Αυτές οι εξελίξεις μας φέρνουν πιο κοντά σε ένα μέλλον όπου η απώλεια μνήμης θα μπορεί να ανιχνευθεί έγκαιρα, απλά με ένα δείγμα αίματος.
Ο FDA εγκρίνει το πρώτο τεστ αίματος για τη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενέκριναν την Παρασκευή το πρώτο τεστ αίματος για τη νόσο Αλτσχάιμερ, μια κίνηση που θα μπορούσε να βοηθήσει τους ασθενείς να ξεκινήσουν τη θεραπεία νωρίτερα με τα πρόσφατα εγκεκριμένα φάρμακα που επιβραδύνουν την εξέλιξη αυτής της καταστροφικής νευρολογικής πάθησης.
Το τεστ, που αναπτύχθηκε από την Fujirebio Diagnostics, μετρά την αναλογία δύο πρωτεϊνών στο αίμα. Η αναλογία αυτή σχετίζεται με τις αμυλοειδείς πλάκες στον εγκέφαλο – χαρακτηριστικό γνώρισμα της νόσου Αλτσχάιμερ που μέχρι τώρα ανιχνευόταν μόνο με εγκεφαλικές απεικονίσεις ή ανάλυση εγκεφαλονωτιαίου υγρού.
«Η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει υπερβολικά πολλούς ανθρώπους – περισσότερους από τον καρκίνο του μαστού και του προστάτη μαζί», δήλωσε ο Επίτροπος του FDA, Marty Makary, σύμφωνα με το Science Alert.
«Γνωρίζοντας ότι το 10% των ατόμων άνω των 65 έχουν Αλτσχάιμερ, και ότι μέχρι το 2050 ο αριθμός αυτός αναμένεται να διπλασιαστεί, ελπίζω ότι νέα ιατρικά προϊόντα όπως αυτό θα βοηθήσουν τους ασθενείς».
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο θεραπείες εγκεκριμένες από τον FDA για τη νόσο Αλτσχάιμερ: τα lecanemab και donanemab, που στοχεύουν τις πλάκες αμυλοειδούς και έχουν δείξει μέτρια επιβράδυνση της γνωστικής έκπτωσης, αν και δεν θεραπεύουν τη νόσο.
Η νέα αιματολογική εξέταση για το Αλτσχάιμερ προσφέρει πρώιμη διάγνωση και ευκολότερη πρόσβαση σε θεραπεία
Υποστηρικτές των θεραπειών με ενδοφλέβια αντισώματα, συμπεριλαμβανομένων πολλών νευρολόγων, αναφέρουν ότι μπορούν να προσφέρουν στους ασθενείς μερικούς επιπλέον μήνες ανεξαρτησίας – και είναι πιθανότερο να είναι αποτελεσματικά αν ξεκινήσουν νωρίτερα στην πορεία της νόσου. Σε κλινικές μελέτες, το τεστ αίματος παρήγαγε αποτελέσματα που ήταν σε μεγάλο βαθμό αντίστοιχα με τις απεικονίσεις εγκεφάλου PET και τις αναλύσεις εγκεφαλονωτιαίου υγρού.
«Η σημερινή έγκριση είναι ένα σημαντικό βήμα για τη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ, καθιστώντας τη πιο εύκολη και εν δυνάμει πιο προσβάσιμη για τους Αμερικανούς ασθενείς στα πρώιμα στάδια της νόσου», δήλωσε η Michelle Tarver από το Κέντρο Συσκευών και Ακτινολογικής Υγείας του FDA.
Το τεστ έχει εγκριθεί για χρήση σε κλινικά περιβάλλοντα σε ασθενείς με σημάδια γνωστικής έκπτωσης και τα αποτελέσματα πρέπει να ερμηνεύονται σε συνδυασμό με άλλες κλινικές πληροφορίες. Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας. Χειροτερεύει με τον χρόνο, αφαιρώντας σταδιακά τις αναμνήσεις και την ανεξαρτησία των ανθρώπων.
Το άρθρο συνοπτικά
- Οι ΗΠΑ ενέκριναν το πρώτο τεστ αίματος για τη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ, που μπορεί να γίνει σε ασθενείς με γνωστική έκπτωση.
- Το τεστ της Fujirebio ανιχνεύει πρωτεΐνες που σχετίζονται με αμυλοειδείς πλάκες, ένδειξη της νόσου.
- Το τεστ προσφέρει πιο προσβάσιμη, πρώιμη και λιγότερο επεμβατική διάγνωση, ειδικά σε σχέση με αξονικές ή παρακεντήσεις.
Πηγή: oloygeia.gr
