Αλλαγές στην όραση, την ακοή, τη γεύση, την αφή και την ισορροπία αποτελούν λιγότερο γνωστά σημάδια άνοιας, τα οποία μπορούν να εμφανιστούν χρόνια πριν από τα κλασικά συμπτώματα, προειδοποιούν ειδικοί. Η άνοια, μια εκφυλιστική νόσος που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, είναι ευρύτερα γνωστή για τα προβλήματα που προκαλεί στη μνήμη, τη γλώσσα και τη διάθεση των ασθενών. Οι γιατροί χρησιμοποιούν εργαλεία όπως τεστ μνήμης και συνεντεύξεις για να αξιολογήσουν αυτά τα συμπτώματα κατά τη διάγνωση.
Ωστόσο, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις πως η άνοια αρχίζει να επηρεάζει τις αισθήσεις πολλά χρόνια πριν εμφανιστούν τα γνωστά σημάδια. Αυτή η ανακάλυψη, υποστηρίζουν οι επιστήμονες, θα μπορούσε να βοηθήσει στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου, ανοίγοντας τον δρόμο για πρώιμη παρέμβαση.
Για αυτό, μια διεθνής ερευνητική ομάδα από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Τσεχία, ζητά να ενταχθούν αυτές οι αισθητηριακές αλλαγές στις διαγνωστικές μεθόδους, οι οποίες μέχρι σήμερα επικεντρώνονται κυρίως σε προβλήματα μνήμης. Η έγκαιρη διάγνωση θεωρείται κρίσιμη, καθώς αν και η άνοια δεν θεραπεύεται, υπάρχουν θεραπείες που μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα και σε ορισμένες περιπτώσεις να επιβραδύνουν την εξέλιξή της.
«Διευρύνοντας τη διαγνωστική προσέγγιση πέρα από τη μνήμη, αυξάνονται οι πιθανότητες εντοπισμού της άνοιας σε προκλινικά στάδια, όταν οι θεραπείες και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να είναι πιο αποτελεσματικές», εξήγησε ο καθηγητής Γιαν Κρέμλατσεκ από το Πανεπιστήμιο Charles της Πράγας.
Η άνοια, ειδικά στα πρώιμα στάδιά της, έχει συνδεθεί και στο παρελθόν με αλλαγές στην αισθητηριακή αντίληψη. Καθώς πρόκειται για νευροεκφυλιστική ασθένεια, δηλαδή μια πάθηση που προκαλεί σταδιακή ατροφία του εγκεφάλου, πιστεύεται πως επηρεάζει τις αισθήσεις ακόμα και στα πρώιμα στάδια.
Στις αρχές του έτους, νευρολόγοι εντόπισαν ότι η απώλεια της όσφρησης ενδέχεται να είναι ένα από τα πρώτα σημάδια άνοιας, εμφανιζόμενο ακόμη και μια δεκαετία πριν τα πιο γνωστά συμπτώματα. Παράλληλα, δυσκολίες στην όραση και προβλήματα ισορροπίας θεωρούνται επίσης πρώιμες ενδείξεις της νόσου, οι οποίες όμως συχνά περνούν απαρατήρητες — ειδικά σε άτομα νεότερης ηλικίας.
Η Μόλι Μάρεϊ, ειδική στην άνοια πρώιμης έναρξης στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Σκωτίας, έγραψε σε άρθρο της που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο «The Conversation», ότι, για πολλούς ασθενείς, τα πρώτα σημάδια της νόσου εμφανίζονται ως διαταραχές στην όραση.
«Έρευνες δείχνουν ότι για περίπου το ένα τρίτο των ανθρώπων με πρώιμη νόσο Αλτσχάιμερ τα πρώτα συμπτώματα περιλάμβαναν δυσκολίες στον συντονισμό και αλλαγές στην όραση», ανέφερε.
Άλλοι ειδικοί προειδοποιούν ότι και αλλαγές στην αντίληψη του προσωπικού χώρου — όπως το να στέκεται κάποιος πολύ κοντά σε άλλους — μπορεί να είναι προειδοποιητικά σημάδια άνοιας, εμφανιζόμενα έως και είκοσι χρόνια πριν τα πιο κλασικά συμπτώματα.
Περισσότερα από 944.000 άτομα στο Ηνωμένο Βασίλειο ζουν σήμερα με άνοια, ενώ στις ΗΠΑ ο αριθμός εκτιμάται στα επτά εκατομμύρια. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Alzheimer’s Society, το συνολικό ετήσιο κόστος της άνοιας για το Ηνωμένο Βασίλειο φτάνει τις 42 δισεκατομμύρια λίρες, με τις οικογένειες να επωμίζονται το μεγαλύτερο μέρος. Με δεδομένη τη γήρανση του πληθυσμού, το κόστος αυτό προβλέπεται να αγγίξει τα 90 δισεκατομμύρια λίρες τα επόμενα 15 χρόνια.
Ξεχωριστή ανάλυση της Alzheimer’s Research UK έδειξε ότι το 2022, 74.261 άτομα πέθαναν από άνοια — αριθμός αυξημένος σε σύγκριση με τους 69.178 θανάτους την προηγούμενη χρονιά — καθιστώντας την άνοια τη συχνότερη αιτία θανάτου στο Ηνωμένο Βασίλειο.
ΠΗΓΗ: Daily Mail