Βορειοανατολικά στους πρόποδες του όρους Σάος στη Σαμοθράκη, δίπλα στη σημερινή Παλαιόπολη, βρίσκεται το Ιερό των Μεγάλων Θεών, ένα από τα σημαντικότερα λατρευτικά κέντρα της αρχαιότητας. Ο αρχαιολογικός χώρος εκτείνεται σε περίπου 50 στρέμματα, σε υπερυψωμένο σημείο με θέα στο Αιγαίο, εκεί όπου το 1863 βρέθηκε το περίφημο γλυπτό της Νίκης.
Επειτα από 22 χρόνια διενεργήθηκαν, το καλοκαίρι, ανασκαφικές εργασίες από το Πανεπιστήμιο Emory της Ατλάντα και το Ινστιτούτο Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης υπό την αιγίδα της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα. Τη διεύθυνση των ερευνών έχει η καθηγήτρια B. D. Wescoat, στο πλαίσιο νέου πενταετούς ερευνητικού προγράμματος, η εκτέλεση του οποίου εγκρίθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και εποπτεύεται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Εβρου.
Οι φετινές έρευνες επικεντρώθηκαν στα μνημεία του δυτικού τμήματος του Ιερού των Μεγάλων Θεών που βρίσκονταν γύρω από το μνημείο της Νίκης: τη Στοά, τον Περίβολο της Νίκης και το θέατρο. «Η ανασκαφή στο θέατρο επέτρεψε να εντοπιστούν εκ νέου ορισμένα αρχιτεκτονικά στοιχεία», γράφει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, «που είχαν έρθει στο φως στη διάρκεια της γαλλοτσεχικής ανασκαφής το 1923, όπως τα ίχνη που καθορίζουν: την περίμετρο της ορχήστρας, οκτώ σειρές εδωλίων, τέσσερις κλίμακες και τη θέση του διαζώματος».
Η επιστημονική ομάδα εργάστηκε παράλληλα για τη δημοσίευση της αρχιτεκτονικής της Στοάς και των μνημείων που πλαισίωναν το άνδηρό της, καθώς διακρίνεται τόσο για την κλίμακά της (περίπου 104 μ. μήκος) όσο και για το υλικό της, αφού είναι το μόνο μεγάλο μνημείο του Ιερού που κατασκευάστηκε αποκλειστικά από τοπικό ασβεστόλιθο προερχόμενο από το λατομείο του Ακρωτηρίου κοντά στο σημερινό λιμάνι της Καμαριώτισσας.
«Το κτίριο, μολονότι ούτε ένας λίθος πάνω από την κρηπίδα του δεν διασώζεται στην αρχική του θέση, έχει να επιδείξει πλήθος αρχιτεκτονικών στοιχείων» γράφει η ανακοίνωση. «Το άνδηρο που περιέβαλλε τη Στοά αποτελούσε εξαιρετικό τόπο έκθεσης αναθημάτων μεγάλης κλίμακας, τα οποία πλαισίωναν τη Στοά σε εντυπωσιακή διάταξη. Το Μνημείο της Νίκης της Σαμοθράκης ήταν αναμφίβολα το πιο επιβλητικό απ’ αυτά».
Παράλληλα, συνεχίστηκαν οι εργασίες για την περαιτέρω ανάπτυξη τρισδιάστατου ψηφιακού μοντέλου του Ιερού, ενώ αντικείμενα μελέτης αποτέλεσαν ευρήματα που προέρχονται από την ανασκαφή της Στοάς στη δεκαετία του 1960.
