του Ελισσαίου Βγενόπυολου, σκηνοθέτη-συγγραφέα
Στην καθημερινότητά μας, θάβουμε την αλήθεια κάτω από τόνους χαμόγελα και προσποιήσεις, όχι από δειλία, αλλά από ανάγκη για να καταφέρουμε να επιπλεύσουμε μέσα στο βάρος της επανάληψης.
Στο «The Survivors», μια μίνι σειρά έξι επεισοδίων του Netflix, προσαρμοσμένη στο μπεστ σέλερ της Jane Harper, τα κρύα νερά του Έβελιν Μπέι κρύβουν περισσότερα από πτώματα, κρύβουν μυστικά, ενοχές και το αδυσώπητο βάρος της μνήμης. Με την αυστηρή ομορφιά και την ψυχολογική σκοτεινότητα του νουάρ, η σειρά εκτυλίσσεται σε μια παράκτια πόλη της Τασμανίας παγιδευμένη σε ανασταλτικό πένθος, όπου κάθε κύμα που σκάει αντηχεί τη νύχτα ενός τραγικού πνιγμού δεκαπέντε χρόνια νωρίτερα.
Στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκεται ο Kίραν (Τσάρλι Βίκερς), κάποτε έφηβος της περιοχής, τώρα νέος πατέρας που επιστρέφει στην πόλη των παιδικών του χρόνων με τη σύντροφό του και τη νεογέννητη κόρη τους. Όμως το Έβελιν Μπέι δεν είναι πλέον το σπίτι του, είναι μια χύτρα ταχύτητας του ανεπίλυτου. Το καθοριστικό τραύμα της ζωής του Kίραν, ο θάνατος του μεγαλύτερου αδελφού του Φιν και του καλύτερου φίλου του Φιν, του Tόμπι, κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας εξακολουθεί να δεσπόζει πάνω του όπως το σπρέι αλατιού στο γυαλί: ορατό, διαβρωτικό και δύσκολο να σβηστεί. Εκείνη τη νύχτα, πάλεψε να μείνει ζωντανός στο βίαιο κύμα, ενώ άλλοι δεν το έκαναν. Γλίτωσε, αλλά δεν συγχωρήθηκε, ούτε από την πόλη, ούτε από τον εαυτό του.
Η επιστροφή του στην πατρίδα σκιάζεται γρήγορα από την εξελισσόμενη άνοια του πατέρα του και τη σιωπηλή αλλά έντονη συναισθηματική τιμωρία της μητέρας του. Τον καθιστά υπεύθυνο με λεπτούς, καταστροφικούς τρόπους, προσφέροντας μια μητρική θλίψη που σιγοβράζει με ανεπίλυτες ευθύνες. Αλλά ο προσωπικός απολογισμός γίνεται κοινός όταν μια νεαρή γυναίκα βρίσκεται νεκρή, αναγκάζοντας την πόλη να ξεφλουδίσει την ευγενική της επιφάνεια και να αντιμετωπίσει παλιές πληγές. Η έρευνα πυροδοτεί την επιστροφή άλλων θαμμένων ιστοριών, ψέματα, προδοσίες και τη θλίψη των μητέρων που έχασαν τα παιδιά τους και δεν τους επετράπη ποτέ να θρηνήσουν ειλικρινά.
Αυτό που κάνει το The Survivors του Netflix συναρπαστικό είναι ο τρόπος με τον οποίο κάθε επεισόδιο διεισδύει σε έναν διαφορετικό χαρακτήρα, στρέφοντας το μυστήριο προς τα έξω και προς τα μέσα ταυτόχρονα. Η κοινότητα γίνεται λιγότερο σκηνικό και περισσότερο ψυχολογικό έδαφος, κάθε χαρακτήρας κουβαλάει ένα θραύσμα του παρελθόντος, που αιμορραγεί στο παρόν. Από τη σφικτά πληγωμένη Μία, μια παιδική φίλη που έχει πλέον σκληρύνει από τα χρόνια της μυστικότητας, μέχρι τη Βερίτι, τη μητέρα του Τόμπι, η οποία περπατά στην πόλη με μια ηρεμία που προκαλεί ανησυχία, κάθε φιγούρα είναι παγιδευμένη στα δίχτυα των συνεπειών εκείνης της νύχτας. Κανείς δεν είναι εντελώς αθώος. Κανείς δεν έχει προχωρήσει πραγματικά.
Καθώς ξεδιπλώνονται τα στρώματα της αφήγησης, οι θεατές ανακαλύπτουν πώς η σιωπή της μικρής πόλης λειτουργεί τόσο ως μηχανισμός άμυνας όσο και ως συνενοχή. Η σειρά πάλλεται από μια ήρεμη ένταση, δεν υπάρχουν τρομακτικές καταστάσεις ή φανερό δράμα, παρά μόνο η αργή, αναπόφευκτη αποκάλυψη των αληθειών, όπως η παλίρροια που βγάζει τα οστά από την άμμο. Οι αναδρομές, οι ονειρικές σεκάνς και ο υποβλητικός ηχητικός σχεδιασμός ενισχύουν την ανησυχία, ενώ η οπτική παλέτα, μελαγχολικά μπλε, ομιχλώδη γκρι, βάζει τον θεατή σε ένα μέρος τόσο ψυχρό συναισθηματικά όσο και απομακρυσμένο φυσικά.
Η πλοκή, στη σειρά του Netflix, είναι σφιχτή, αλλά το συναισθηματικό έδαφος είναι αυτό που έχει απήχηση. Αυτό δεν είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με την παραδοσιακή έννοια. Αντίθετα, είναι μια ιστορία για τους τρόπους με τους οποίους θάβουμε την αλήθεια για να επιβιώσουμε, και πώς, τελικά, οι νεκροί απαιτούν να ακουστούν. Το ταξίδι του Kίραν γίνεται μια απρόθυμη αποκάλυψη της ενοχής, της λύτρωσης και των σκοτεινών ρευμάτων της κοινοτικής μνήμης.
Με το ισχυρό μείγμα μυστηρίου, τραύματος και ατμόσφαιρας το «Αυτοί που επέζησαν» δεν προσφέρουν εύκολες απαντήσεις. Όμως, υποδηλώνει, ότι η θλίψη που μένει ανείπωτη δεν φεύγει, περιμένει, όπως η θάλασσα, να αναδυθεί ξανά και όπως συμβαίνει στην καθημερινή ζωή, θάβουμε την αλήθεια κάτω από λίστες με μικρά περιστατικά και χαμόγελα του καθήκοντος, όχι για να την ξεχάσουμε, μα για να μη βουλιάξουμε πριν φτάσουμε ως το σούρουπο.
