Μετά την πτώση της επτάχρονης δικτατορίας, ο Ανδρέας Παπανδρέου (1919- 1996), επιστρέφει στην Ελλάδα στα μέσα Αυγούστου του 1974. Μέσα σε λίγες μόλις εβδομάδες, στις 3 Σεπτεμβρίου σε μία από τις αίθουσες του ξενοδοχείου «Κίνγκ Τζόρτζ», ανακοινώνει την ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Η ανακοίνωση συνοδεύεται από τη γνωστή «Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη», όπως έχει επικρατήσει να λέγεται από τότε. Με το τρίπτυχο «Εθνική Ανεξαρτησία- Λαϊκή Κυριαρχία- Κοινωνική Απελευθέρωση», το ΠαΣοΚ ξεκινά την πορεία του στην Ιστορία.
Το κόμμα συμμετείχε για πρώτη φορά σε εθνικές εκλογές τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, αναδεικνύοντας 15 βουλευτές. Στις εκλογές του 1977 αγγίζει ποσοστό 27% καταλαμβάνοντας τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οκτώβριο του 1981 και το ΠαΣοΚ με το σύνθημα «Η Ελλάδα στους Έλληνες» κερδίζει τις βουλευτικές εκλογές με ποσοστό 48%, σχηματίζοντας την πρώτη αυτοδύναμη σοσιαλιστική κυβέρνηση στην ιστορία της Ελλάδας, με πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου.
