Στην κηδεία του Χιλιανού δικτάτορα Αουγκούστο Πινοσέτ, τον Δεκέμβριο του 2006, είχαν σχηματιστεί δύο νεκρικές πομπές. Τη μία την αποτελούσαν οι υποστηρικτές του, η στρατιωτική, οικονομική και δικαστική ελίτ και τα εξαπτέρυγά της, σύσσωμη η αμερικανική πρεσβεία, δεκάδες πράκτορες της CIA και ο εμπνευστής του οικονομικού στραγγαλισμού της Χιλής, Χένρι Κίσινγκερ.
Την άλλη πομπή τη σχημάτισαν οι αντίπαλοι του Πινοσέτ. Ανάμεσά τους οι συγγενείς και οι φίλοι όσων δολοφονήθηκαν ή εξαφανίστηκαν στα δεκαεπτά χρόνια της ανελέητης παντοδυναμίας του και των δεκάδων χιλιάδων που φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν μετά το πραξικόπημα, στις 11 Σεπτεμβρίου του 1973, που ανέτρεψε τον Σαλβαδόρ Αλιέντε. Για να μην ταπεινωθεί η δημοκρατία στο πρόσωπό του, ο εκλεγμένος πρόεδρος είχε αυτοπυροβοληθεί.
Ο πολιτικός ενταφιασμός του Πινοσέτ έγινε δεκαπέντε χρόνια αργότερα. Προχθές. Με τη νίκη του αριστερού υποψήφιου προέδρου Γκάμπριελ Μπόριτς επί του ακροδεξιού Χοσέ Αντόνιο Καστ. Ο Καστ δεν ήταν απλώς θαυμαστής του Μπολσονάρο και του Τραμπ, εξ ου και η υπόσχεσή του ν’ ανοίξει τάφρο στα σύνορα της χώρας, για να αποτρέψει την είσοδο μεταναστών. Ηταν δηλωμένος λάτρης και νοσταλγός του Πινοσέτ. Και δεν το έκρυβε. Στο ενδιάμεσο των δύο γύρων επιστράτευσε ένα φάντασμα για να τρομάξει τους ψηφοφόρους, επιμένοντας ότι το δίλημμα είναι «ελευθερία ή κομμουνισμός». Οπου ελευθερία αυτός, ένα «φασιστικό πνεύμα», όπως τον αποκάλεσε η υποψήφια της Κεντροαριστεράς Γιάσνα Προβόστε, που προέκρινε τον Μπόριτς στον δεύτερο γύρο.
Δεν είναι κομμουνιστής ο Μπόριτς, ο οποίος μετείχε πρωταγωνιστικά στους φοιτητικούς αγώνες το 2011, με αίτημα τη δωρεάν τριτοβάθμια εκπαίδευση, και στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του 2019. Πολιτικός κληρονόμος του Αλιέντε δηλώνει, και όσων άλλων πολέμησαν για μια πολιτεία δικαιοσύνης και ελευθερίας. Νίκησε παρότι, μυστήριο πράμα, οι δημοσκόποι και οι διεθνείς αναλυτές, απαράμιλλα ουδέτεροι, προέβλεπαν άνετη επικράτηση του ακροδεξιού Καστ. Οφείλει τη νίκη του στην ψήφο των αυτοχθόνων Μαπούτσε, των νέων και των γυναικών. Ο Καστ ήταν εναντίον της άμβλωσης, ακόμη και επί βιασμού. Θεωρούσε δε περιττό το Υπουργείο της Γυναίκας, περίπου με το ίδιο δικολαβικό σκεπτικό που ορισμένοι θεωρούν περιττό τον όρο «γυναικοκτονία»: «Μα αφού και οι γυναίκες, άνθρωποι είναι…». Λογικό δεν είναι που ο Μπόριτς υπερψηφίστηκε από το 68% των γυναικών κάτω των 30 ετών;
