Ο γαλλικός κρατισμός πέτυχε μια νίκη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ακυρώνοντας την πρόσληψη της σημαντικής Αμερικανίδας οικονομολόγου Φιόνα Σκοτ Μόρτον στη θέση της υπεύθυνης στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού.
Όταν ο Γάλλος νομπελίστας οικονομολόγος Ζαν Τυρόλ, πληροφορήθηκε την πρόσληψη της Αμερικανίδας οικονομολόγου Φιόνα Σκοτ Μόρτον στη θέση της επικεφαλής (chief economist) της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού, έκανε λόγο για «δώρο εξ ουρανού» για την Ε.Ε. «Είναι η καλύτερη που υπάρχει σήμερα στον κόσμο στον τομέα αυτόν», δήλωνε και δικαίωνε έτσι την απόφαση της αντιπροέδρου της Επιτροπής Μ.Βεστάγκερ, που έχει επίσης την ευθύνη της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού,να προκρίνει την ανάθεση της θέσης αυτής στην Αμερικανίδα καθηγήτρια του πανεπιστημίου Yale.
Να όμως που Γάλλοι ευρωβουλευτές «άδειασαν» κυριολεκτικά τον συμπατριώτη τους Ζαν Τυρόλ και αμφισβήτησαν την επιλογή της Δανής, Αντιπροέδρου της Επιτροπής, η οποία σημειώνουμε ότι σε πολιτικό επίπεδο ανήκει στην ίδια πολιτική ομάδα με τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν και το κόμμα του. Το ίδιο έπραξαν και και πέντε μέλη της Ευρωπαικής Εοιτροπής.
Στη συνέχεια της όλης ιστορίας, ο Γάλλος πρόεδρος παρενέβη αποφασιστικά και τελικά ματαίωσε την πρόσληψη της καθηγήτριας Σκότ Μόρτον, η οποία παραιτήθηκε από τη διαδικασία για να διευκολύνει τις εξελίξεις.
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.
Πριν απ’ όλα υπογραμμίζουμε ότι σε θέσεις υψηλής εξειδίκευσης, η Επιτροπή μετά από διαγωνισμό, μπορεί να προσλαμβάνει και μη πολίτες της Ε.Ε. αν έχουν βέβαια τα απαιτούμενα προσόντα. Και τα προσόντα αυτά η Αμερικανίδα καθηγήτρια του πανεπιστημίου Yale τα είχε και με το παραπάνω. Πρώην επικεφαλής οικονομολόγος αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, γνώριζε πράγματα, πρόσωπα και θεσμούς, παράλληλα όμως είχε σημαντική πληροφόρηση του πως λειτουργούν μέσα και έξω οι Κολοσσοί της ψηφιακής τεχνολογίας, για τους οποίους πολύ θόρυβος γίνεται σήμερα στην Ευρώπη.
Υπό αυτή την έννοια, στην Ε.Ε., το τμήμα ανταγωνισμού θεωρείται το πιο ισχυρό της Επιτροπής, καθώς έχει τη δυνατότητα να μπλοκάρει συγχωνεύσεις, να ελέγχει και να απαγορεύει τις επιδοτήσεις που χορηγούν οι κυβερνήσεις και να επιβάλλει νέους κανόνες σε εταιρείες μεγάλης τεχνολογίας, όπως η Microsoft και η Amazon.
Παρόλο που ο επικεφαλής οικονομολόγος δεν λαμβάνει τις αποφάσεις, ο ρόλος του είναι κομβικός και ασκεί μεγάλη επιρροή στην καθοδήγηση της αντιμονοπωλιακής πολιτικής, ενώ έχει πρόσβαση σε ευαίσθητες και απόρρητες πληροφορίες της Ε.Ε. σχετικά με τις εταιρείες.
Πολύ σωστά έτσι, ο νομπελίστας Ζαν Τυρολ μίλησε για «κελεπούρι» έχοντας υπόψη του την κεκτημένη εμπειρία της καθηγήτριας Σκοτ Μπόρτον. Δεν είχαν όμως την ίδια γνώμη και πέντε Επίτροποι οι οποίοι με επιστολή τους στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φαν ντερ Λάϊεν, της ζήτησαν να δοθεί η ευκαιρία να «επανεκτιμηθεί» ο διορισμός και να διεξαχθεί ανοιχτή συζήτηση πριν από τη λήψη αποφάσεων. Εφόσον δεν έχει διεξαχθεί αυτή η συζήτηση, ο διορισμός δεν πρέπει να προχωρήσει, ανέφεραν.
Την επιστολή υπέγραψαν οι Επίτροποι Τζοζέπ Μπορέλ (επικεφαλής εξωτερικών υποθέσεων της E.E., από την Ισπανία), Τιερί Μπρετόν (επικεφαλής βιομηχανίας, Γαλλία), Ελίζα Φερέιρα (συνοχή, από την Πορτογαλία), Ντ. Ρεντερς (Δικαιοσύνη από το Βέλγιο) και Ν.Σμίτ (Δικαιώματα από το Λουξεμβούργο).
Όλως παραδόξως, οι περισσότεροι Επίτροποι είναι από χώρες που έχουν υψηλά δημόσια χρέη και στη διάρκεια της πανδημίας δαπάνησαν τεράστια ποσά για ενίσχυση εθνικών επιχειρήσεών τους με δεσπόζουσες θέσεις στην ευρωπαϊκή αγορά. Σημειώνεται επίσης η τεράστια αντιπάθεια Τ.Μπρετόν για την Μ. Βεστάγκερ και η παλαιά μακροχρόνια θητεία του σε μεγάλες γαλλικές μονοπωλιακές επιχειρήσεις σε ανώτατες θέσεις (Bull, Thomson κ.α.). Χρημάτισε επίσης υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας την περίοδο 2005-2007. Είναι προφανές έτσι ότι η Γαλλία, λόγω γκωλικής παραδόσεως, έχει ιδιαίτερες αντιλήψεις για τον ανταγωνισμό και τη λειτουργία του, που κάθε άλλο παρά συνάδουν με αντίστοιχα σκανδιναβικά πρότυπα.
Ας μη ξεχνάμε επίσης και τον γκωλικό αντιαμερικανισμό, ο οποίος είναι κυρίαρχος σήμερα στην Ε.Ε. και καθορίζει αρκετές επιλογές της.
Μια από αυτές είναι η γαλλική επιδίωξη μιας αποσύνδεσης της ευρωπαϊκής οικονομίας από την αμερικανική, ώστε η Ευρώπη να έχει μεγαλύτερα περιθώρια κινήσεων στο μεταβαλλόμενο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον,χωρίς να διαθέτει όμως την απαραίτητη για κάτι τέτοιο πολιτική και αμυντική συνοχή. Από την άλλη πλευρά είναι ξεκάθαρο ότι ο Εμμ. Μακρόν, αλλάζει στάση και απέναντι στον γαλλογερμανικό άξονα, σε μια περίοδο όπου η Ε.Ε. πρέπει να κάνει κρίσιμες ενεργειακές επιλογές, χωρίς να ξεκαθαρίζουν οι χώρες μέλη της Ποιες τελικά είναι οι επιλογές τους και πως θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν.
Στην ουσία, στο εσωτερικό της Ένωσης και της Επιτροπής έχουμε έναν πόλεμο διαφορετικών τύπων κρατισμών, τον οποίον η αντιπρόεδρος Μ.Βεστάγκερ δεν έλαβε υπόψη της στην επιλογή της για μια σημαντική πρόσληψη στην Επιτροπή Ανταγωνισμού και στην αρμόδια Γενική Διεύθυνση
Και αυτό την ώρα που μαίνεται παγκοσμίως ο τεχνολογικός πόλεμος με κορυφαία επιδίωξη την υπεροχή στην ανάδυση της τεχνητής νοημοσύνης.
