Του Aθ. Χ. Παπανδρόπουλου
Αν διαβάσει κανείς τα πρώτα δύο βιβλία του Ντόναλντ Τράμπ, γρήγορα θα καταλάβει γιατί είναι ευαίσθητος στην κολακεία και για ποιο λόγο έχει «ψώνιο» με το να κάνει πετυχημένες συμφωνίες (deal). Στα βιβλία του «Πώς να γίνετε πλούσιος» (2004) και στην «Τέχνη της Συμφωνίας» (2015), ο σημερινός Αμερικανός πρόεδρος, ευθαρσώς λέει πολλά για τον εαυτό του και δείχνει σαφέστατα πως σκέπτεται.
Με βάση λοιπόν αυτή τη γνώση, μπορούμε να πούμε ότι πίσω από τα διάφορα «νούμερα» και τις αλλοπρόσαλλες σκηνοθεσίες ο Ντόναλντ Τράμπ, ακολουθεί μια συγκεκριμένη και συγκροτημένη πολιτική, η οποία κανονικά δεν θα έπρεπε να προκαλεί έκπληξη.
Συνεπώς οι Ευρωπαίοι, μάλλον βρίσκονται σε άλλο κόσμο, όταν εκπλήσσονται από πράγματα που θα έπρεπε να τους ήταν προφανή.
Πίσω από την εμφάνιση αταξίας και ασυμφωνίας που δίνουν οι μέθοδοι μιας χαοτικής διοίκησης, οι Ηνωμένες Πολιτείες ακολουθούν μια πολιτική που δεν έχει αλλάξει: καταρχάς, θέλουν να απεγκλωβιστούν από μια σύγκρουση που θεωρούν ότι δεν είναι απαραίτητη για τα συμφέροντά τους. Δεύτερον, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να επικρατήσει και, ως εκ τούτου, πρέπει να προβεί σε σημαντικές παραχωρήσεις· τέλος, θεωρούν απαραίτητη την αποκατάσταση των σχέσεων συνεργασίας με τη Ρωσία για στρατηγικούς λόγους έναντι της Κίνας ή για οικονομικούς λόγους πρόσβασης στους φυσικούς πόρους της τελευταίας.
Αυτές οι βεβαιότητες συνδυάζονται και ενισχύονται από την αδιαφορία για το διεθνές δίκαιο, την εχθρότητα προς τους Ευρωπαίους και την επιθυμία να μειωθούν δραστικά οι εξωτερικές δεσμεύσεις των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο Τραμπ θα μπορούσε να είχε φτάσει στο σημείο να εγκαταλείψει την Ουκρανία στη μοίρα της, αν δεν υπήρχε η απροθυμία της κοινής γνώμης, η οποία παραμένει σε μεγάλο ποσοστό υπέρ της υποστήριξης αυτής της χώρας, και η ηχώ που της δίνουν οι Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές που αρχίζουν να τολμούν να υψώσουν τη φωνή τους προς αυτή την κατεύθυνση.
«……..To αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο, ανεξάρτητα από τον αριθμό των σημείων, αντικατοπτρίζει πιστά αυτό το όραμα: η Ουκρανία δεν θα ανακτήσει χαμένα εδάφη. Το μόνο ερώτημα αφορά την υπόλοιπη χώρα, ιδίως τις εγγυήσεις που θα μπορούσαν να παρασχεθούν για την ασφάλειά της, εκτός από την ένταξη στο NATO. Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, αλλά κανείς δεν μπορεί να φανταστεί να υπερβεί αυτό το πλαίσιο σήμερα. Η μπάλα είναι, στην πραγματικότητα, στο γήπεδο της Ρωσίας: θέλει ο Πούτιν να εκμεταλλευτεί την αμερικανική επιθυμία να απεγκλωβιστεί από αυτή τη σύγκρουση λαμβάνοντας, σε αυτή τη βάση, τις μέγιστες παραχωρήσεις από έναν συνομιλητή που βαριέται τις λεπτομέρειες και που έχει εμμονή με τους φυσικούς πόρους της Ρωσίας; Ή μήπως θέλει να συνεχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις με τη βεβαιότητα ότι θα κερδίσει στο πεδίο της μάχης και έτσι θα γίνει κύριος ολόκληρης της Ουκρανίας…….», γράφει ο πολύπειρος Γάλλος πρώην πρέσβης στην Ουάσιγκτον κ.Ζεράρ Αρώ.
Και επισημαίνει βέβαια ότι η Μόσχα προφανώς κάνει το δεύτερο, με την πεποίθηση ότι ο Τράμπ, αργά ή γρήγορα.
θα κουραστεί και θα αποσυρθεί από τη σύγκρουση, ενώ οι Ευρωπαίοι δεν θα προχωρήσουν περισσότερο στην υποστήριξή τους προς την Ουκρανία, αναμένοντας ο εχθρικός στρατός τελικά να καταρρεύσει. Ως εκ τούτου, ο Πούτιν αρκείται στο να στέλνει αντιφατικά μηνύματα για να κερδίσει χρόνο χωρίς να ανταγωνίζεται τον Ντόναλντ Τραμπ, ενώ δεν εγκαταλείπει τίποτα επί της ουσίας.
«…….Ένα θέατρο σκιών που δεν μπορεί να οδηγήσει σε τίποτα συγκεκριμένο εκτός από τη συνέχιση των δολοφονιών στο μέτωπο. Ένα θέατρο στο οποίο οι Ευρωπαίοι παίζουν το ρόλο του χορού της ελληνικής τραγωδίας, που σχολιάζει, αγανακτεί και φλογίζεται αλλά δεν ζυγίζει τίποτα στην αδυσώπητη πορεία της μοίρας…….», προσθέτει ο πρώην πρέσβης.
Και πολύ λογικά κατά την εκτίμησή μας, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ούτε ο Τράμπ, ούτε ο Πούτιν θέλουν την παρέμβαση των Ευρωπαίων. Γνωρίζουν από πρώτο χέρι εξάλλου ότι, οι Ευρωπαίοι στην παρούσα φάση, δύσκολα θα μπορούσαν να κάνουν τις απαραίτητες προσπάθειες για να γίνουν πρωταγωνιστές μιας πλοκής που τους αφορά εξαρχής. Πρέπει να πούμε ότι ως δημοκρατίες, εξαρτώνται πολύ από την κοινή τους γνώμη, για να αγνοήσουν το γεγονός ότι η υποστήριξη που εκφράζει προς την Ουκρανία σταματά στην υπόθεση μιας ένοπλης επέμβασης, της μόνης ικανής να αλλάξει την πορεία των πραγμάτων.
Με πιο απλά λόγια, ο Πούτιν που σκόπιμα δημιούργησε στη Ρωσία μια πολεμική οικονομία πάνω στην οποία στηρίζεται το καθεστώς του, μπορεί να κοιμάται ήσυχος. Και να ενισχύει βέβαια τους φιλικούς προς αυτόν μηχανισμούς στο εσωτερικό της δημοκρατικής Ευρώπης.
Την ίδια στιγμή, ο Τράμπ θα συνεχίσει να απομακρύνεται από την Ευρώπη κάνοντας διμερείς συμφωνίες με χώρες μέλη της Ένωσης.
