Η Υπουργός Εσωτερικών, Σαμπάνα Μαχμούντ ανακοίνωσε τη μεγαλύτερη αναθεώρηση του συστήματος νόμιμης μετανάστευσης των τελευταίων 50 ετών, παρουσιάζοντας ένα νέο μοντέλο εγκατάστασης που θα «ανταμείβει την προσφορά και την τήρηση των κανόνων». Η ανακοίνωση αυτή έρχεται λίγες ημέρες μετά το πακέτο μεταρρυθμίσεων για τους παράτυπους μετανάστες και αφορά αποκλειστικά το πλαίσιο για όσους εισέρχονται νόμιμα στη χώρα.
Σύμφωνα με το νέο σύστημα, η βασική προϋπόθεση για μόνιμη εγκατάσταση (settlement) διπλασιάζεται από 5 σε 10 χρόνια, με δυνατότητα ταχύτερης πορείας για όσους συμβάλλουν ουσιαστικά στη βρετανική οικονομία και κοινωνία. Οι αλλαγές θα επηρεάσουν έως και 2 εκατομμύρια ανθρώπους που έφτασαν στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2021, χωρίς να θίγονται όσοι έχουν ήδη settled status.
Πιο αυστηροί χρόνοι αναμονής για ορισμένες κατηγορίες
- 15 χρόνια για χαμηλόμισθους εργαζόμενους, όπως όσους ήρθαν με βίζες υγείας και κοινωνικής φροντίδας.
- 20 χρόνια για μετανάστες που εξαρτώνται από κρατικά επιδόματα.
- Έως 30 χρόνια για παράτυπους μετανάστες και υπερόπτες βίζας, καταγράφοντας το αυστηρότερο πλαίσιο του είδους στην Ευρώπη.
Παράλληλα, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο οι δικαιούχοι settlement να μην έχουν πλέον αυτόματη πρόσβαση σε κοινωνικά επιδόματα ή κοινωνική στέγη, αλλά να απαιτείται προηγουμένως απόκτηση βρετανικής υπηκοότητας.
Ταχύτερη εγκατάσταση για όσους προσφέρουν
Αντίθετα, η κυβέρνηση προβλέπει ευνοϊκές διαδρομές για εργαζόμενους υψηλής συμβολής:
- Γιατροί και νοσηλευτές στο NHS θα μπορούν να εγκαθίστανται μετά από 5 χρόνια.
- Υψηλόμισθοι επαγγελματίες και διεθνή ταλέντα (Global Talent, Innovator Founder) θα έχουν δυνατότητα settlement σε 3 χρόνια, σημαντική μείωση σε σχέση με τη δεκαετή βάση.
- Οικογένειες Βρετανών πολιτών και κάτοχοι βίζας BN(O) από το Χονγκ Κονγκ διατηρούν την πενταετήπορεία.
Επιπλέον, όσοι καταβάλλουν εθνικές ασφαλιστικές εισφορές θα μπορούν να εγκαθίστανται μετά από 10 χρόνια, με συντομότερη πορεία για υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές. Προβλέπονται επίσης «εκπτώσεις» για υψηλό επίπεδο αγγλικών ή εθελοντική προσφορά.
Αυστηρές προϋποθέσεις χαρακτήρα και ένταξης
Η Υπουργός Εσωτερικών έχει ξεκαθαρίσει ότι για την απόκτηση μόνιμης εγκατάστασης θα απαιτούνται:
- καθαρό ποινικό μητρώο,
- σταθερή εργασία,
- υψηλό επίπεδο γνώσης της αγγλικής γλώσσας,
- αποφυγή εξάρτησης από επιδόματα.
Το νέο μοντέλο «Earned Settlement» βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες: χαρακτήρας, ένταξη, συμβολή και διάρκεια παραμονής.
Η κ. Μαχμούντ δήλωσε ότι «το δικαίωμα μόνιμης παραμονής δεν είναι αυτόματο, αλλά πρέπει να κερδίζεται», προσθέτοντας ότι το νέο σύστημα «βάζει τέλος σε ένα σπασμένο πλαίσιο και το αντικαθιστά με ένα μοντέλο που αντανακλά το βρετανικό αίσθημα δικαιοσύνης».
