Η άνοια είναι ένα σύνδρομο που σχετίζεται με τη σταδιακή επιδείνωση της εγκεφαλικής λειτουργίας και πλήττει κυρίως άτομα άνω των 65 ετών.
Αν και η προχωρημένη ηλικία αυξάνει τον κίνδυνο, περίπου το 45% των περιπτώσεων άνοιας θα μπορούσε να προληφθεί μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής. Ερευνητές αποκαλύπτουν ποια είναι η τροφή που προστατεύει τον εγκέφαλο, χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά της σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.
Μεσογειακή διατροφή και γνωστική λειτουργία
Απλές αλλαγές στη διατροφή μπορούν να μειώσουν δραστικά τον κίνδυνο άνοιας. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Alzheimer’s and Dementia το 2020 έδειξε ότι η υιοθέτηση μιας μεσογειακής διατροφής μπορεί να αποτρέψει την γνωστική εξασθένηση. Αυτό το πρότυπο διατροφής περιλαμβάνει συνήθως άφθονα φρέσκα λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ξηρούς καρπούς, δημητριακά, λαχανικά, ελαιόλαδο, λιπαρά ψάρια και λίγα επεξεργασμένα τρόφιμα.
Η μεσογειακή διατροφή έχει συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας, όπως καρδιακή νόσος, μεταβολικό σύνδρομο, διαβήτης, ορισμένες μορφές καρκίνου και κατάθλιψη.
Οι επιστήμονες παρακολούθησαν πάνω από 7.750 συμμετέχοντες για έως και 10 χρόνια. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν λεπτομερή ερωτηματολόγια για τη διατροφή και υποβλήθηκαν σε γνωστικές αξιολογήσεις μέσω τηλεφώνου, ώστε οι ερευνητές να καθορίσουν ποια τρόφιμα ήταν τα πιο αποτελεσματικά στην πρόληψη της γνωστικής εξασθένησης.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι όσοι ακολουθούσαν μεσογειακή διατροφή παρουσίαζαν χαμηλότερο κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης. Πιο συγκεκριμένα, η κατανάλωση ψαριού συνδέθηκε με «βελτιωμένη γνωστική λειτουργία».
Ωμέγα-3 στα ψάρια: Το “κλειδί” για την πρόληψη της άνοιας
Οι συγγραφείς της μελέτης κατέληξαν στο εξής συμπέρασμα: «Η μεσογειακή διατροφή σχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο γνωστικής διαταραχής, αλλά όχι με πιο αργό ρυθμό εξασθένησης της γνωστικής λειτουργίας». Ειδικοί του Harvard Health χαρακτήρισαν το ψάρι ως τον «πιο σημαντικό διατροφικό παράγοντα» για τη μείωση του κινδύνου γνωστικής εξασθένησης.
«Τα λαχανικά ήταν στη δεύτερη θέση και όλα τα άλλα τρόφιμα έδειξαν μικρότερα ή ασήμαντα αποτελέσματα. Επιπλέον, από όλα τα τρόφιμα που αξιολογήθηκαν, μόνο το ψάρι συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο γνωστικής πτώσης. Η κατανάλωση ψαριού μείωσε τον κίνδυνο τόσο γνωστικής διαταραχής όσο και γνωστικής έκπτωσης».
Αυτή η διαπίστωση υποστηρίζεται από περαιτέρω έρευνα στο Frontiers in Ageing Neuroscience, που σημείωσε: «Τα ψάρια είναι σημαντική πηγή ωμέγα‑3 λιπαρών οξέων που βρίσκονται στις μεμβράνες του εγκεφαλικού ιστού».
Πώς να μειώσετε τον κίνδυνο άνοιας, σύμφωνα με ειδικούς
Ορισμένα τρόφιμα είναι γνωστά ότι ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο άνοιας. Το British Heart Foundation προτείνει να περιορίσετε τα εξής πέντε είδη τροφίμων για να ενισχύσετε την υγεία του εγκεφάλου:
- τηγανητά ή fast food,
- τυριά,
- κόκκινα κρέατα,
- γλυκά και
- βούτυρο.
Για να μειώσετε τον κίνδυνο άνοιας, το NHS (Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου) συμβουλεύει:
- Να ακολουθείτε ισορροπημένη διατροφή
- Να διατηρείτε υγιές σωματικό βάρος
- Να ασκείστε τακτικά
- Να περιορίζετε το αλκοόλ εντός των συνιστώμενων ορίων
- Να διακόψετε το κάπνισμα
- Να κρατάτε την αρτηριακή πίεση σε υγιή επίπεδα
- Να έχετε κοινωνική ζωή και επαφή με άλλους
Εάν παρατηρήσετε ότι κάποιος εμφανίζει συμπτώματα άνοιας, συνιστάται να συμβουλευτείτε γιατρό.
