του Μιχάλη Ψύλου, δημοσιογράφου
΄Ήταν μεγάλος θριαμβευτής που επέβαλε την συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και φρόντισε να το δείξει με «χολιγουντιανό» τρόπο στη σύνοδο κορυφής του Σαρμ Ελ Σέιχ.
Ο λόγος φυσικά για τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ που μετά την ιστορική υπογραφή της συμφωνίας από τον ίδιο και τις άλλες τρεις εγγυήτριες δυνάμεις- Αίγυπτο, Κατάρ και Τουρκία – μετέτρεψε την σύνοδο, σε παράσταση για έναν ρόλο.
Όταν οι παρόντες αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θέλησαν να καθίσουν στις θέσεις τους για τις αναμενόμενες ομιλίες, ο πρόεδρος Τραμπ παρενέβη- κατόπιν παρότρυνσης των Αμερικανών αξιωματούχων του πρωτοκόλλου- για να στήσει το απαραίτητο σκηνικό.
Οι ξένοι ηγέτες θα έπρεπε να συγκεντρωθούν στη σκηνή, προφανώς ως φόντο για τον Πρόεδρο των ΗΠΑ και τον Αιγύπτιο ομόλογό του, αλ Σίσι.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αρνήθηκε έξυπνα να ανέβει στη σκηνή, αντίθετα κάθισε στην άκρη δεξιά στην πρώτη σειρά. Το ίδιο έπραξε και ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν, όπως και οι ηγέτες των μοναρχιών του Κόλπου.
Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, εμφανώς ενοχλημένος, ανέβηκε στη σκηνή με βαριά καρδιά, σύμφωνα με τον γερμανικό Τύπο.
Οι υπόλοιποι ηγέτες δεν δίστασαν πάντως να πλαισιώσουν τον Αμερικανό πρόεδρο επί σκηνής. Ισως για να πάρουν κάτι από τη δόξα, αφού ο ρόλος τους στην ειρηνευτική συμφωνία ήταν μηδαμινός.
Το περίεργο ήταν ότι ακόμη και ο πρόεδρος της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο ανέβηκε επί σκηνής, για να συμπληρώσει ποδοσφαιρικά την «κερκίδα», καθώς πρόσφατα, είχε απορρίψει τις εκκλήσεις για αποκλεισμό του Ισραήλ από το παγκόσμιο ποδόσφαιρο.
Μια «ωραία ατμόσφαιρα»
Το τι ακολούθησε είναι δύσκολο να περιγραφεί με λόγια, αν δεν έχει παρακολουθήσει κάποιος σε ζωντανή μετάδοση την τελετή: Ο Αιγύπτιος πρόεδρος αλ-Σίσι μιλούσε στα αραβικά για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς οι υπόλοιποι ηγέτες να καταλαβαίνουν τι λέει αφού οι συσκευές αυτόματης μετάφρασης έφτασαν με καθυστέρηση στους παρευρισκόμενους.
Στη συνέχεια, ο Αμερικανός Πρόεδρος πήρε το μικρόφωνο ως «κονφερασιέ» και άρχισε να επαινεί τους παριστάμενους ηγέτες, πετώντας ολόκληρο το πρωτόκολλο έξω από το… παράθυρο. «Είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα», όπως θα έλεγε και ο αείμνηστος Ντίνος Ηλίοπουλος.
Αντί να εκφωνήσει ομιλία, ο Αμερικανός πρόεδρος… σύστηνε τους διάφορους ηγέτες. Σαν να τους αναδείκνυε μέσα από τη «συλλογή» των αρχηγών κρατών του: Ορίστε ο Πακιστανός μου, ορίστε η «όμορφη Μελόνι» μου, ορίστε ο Μερτς μου, ο Όρμπαν -ο «Βίκτωράς μου», ο Μακρόν μου…
Ο Τραμπ έπρεπε να ελέγχει συνεχώς ποιος καθόταν μπροστά του ή ποιος πίσω του. Αλλά παρ` όλα αυτά άφησε και κάποιους παραπονεμένους, όπως τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, λέγοντας απλώς ότι και η Ελλάδα είναι εδώ!
Φρόντισε άλλωστε ο Τραμπ να δείξει τις προτιμήσεις του, αφού ευχαρίστησε πρώτον πρώτον τον Ερντογάν ως «σκληρό τύπο που έκανε μεγάλη δουλειά».
Στη συνέχεια, έδωσε το μικρόφωνο στον Πακιστανό πρωθυπουργό Σεχμπάζ Σαρίφ, ο οποίος πρότεινε με λατρεία τον Τραμπ για το Νόμπελ Ειρήνης λόγω των επιτευγμάτων του. «Ο Θεός να σας ευλογεί», είπε ο Πακιστανός πρωθυπουργός, απευθυνόμενος στον Αμερικανό πρόεδρο
Η απουσία του Νετανιάχου
Αίσθηση έκανε πάντως η απουσία του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, παρ’ ό,τι είχε κληθεί από τους οργανωτές της συνόδου.
Η Τουρκία ισχυρίστηκε ότι εμπόδισε τον Νετανιάχου να παραστεί. Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν μάλιστα ότι ο Ερντογάν μόλις έμαθε ότι θα παραστεί ο Νετανιάχου παρά λίγο να μην προσγειωθεί στη αεροδρόμιο του Σαρμ ελ Σέιχ. Και το αεροσκάφος του έκανε βόλτες στην Ερυθρά Θάλασσα μέχρι να βεβαιωθεί ο Τούρκος πρόεδρος ότι ο Νετανιάχου έμεινε στο Ισραήλ.
Η ισραηλινή κυβέρνηση διέψευσε βέβαια τους ισχυρισμούς του Ερντογάν με μια αστεία όμως δικαιολογία, λέγοντας ότι ο Νετανιάχου ακύρωσε το ταξίδι του λόγω χρονικών περιορισμών πριν από την έναρξη της εβραϊκής γιορτής Σιμχάτ Τορά.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, το κλίμα που επικράτησε, δεν πρέπει να επισκιάσει την συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου. Εστω και αν τα περισσότερα από τα 20 σημεία του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ δεν είναι σαφές πώς θα εφαρμοστούν.
Το τέλος της αρχής
Το ταξίδι του Ντόναλντ Τραμπ στη Μέση Ανατολή, στο Ισραήλ και την Αίγυπτο, ήταν η τέλεια ευκαιρία να σηματοδοτηθεί η περίμετρος ενός ανανεωμένου και πολύπλοκου πεδίου δράσης στη Μέση Ανατολή. Από την ομιλία του στην Κνεσέτ, μέχρι την υπογραφή της ειρηνευτικής συμφωνίας για τη Γάζα στο Σαρμ ελ-Σέιχ, ο Τραμπ αναμφίβολα έθεσε τον ρυθμό. Και όλοι χορεύουν, όπως αυτός θέλει.
Για να παραφράσουμε τα λόγια του Ουίνστον Τσώρτσιλ μετά τη Μάχη του Ελ Αλαμέιν, ίσως η εκεχειρία στη Γάζα να μην είναι η αρχή του τέλους της αναταραχής στη Μέση Ανατολή, αλλά σίγουρα είναι το τέλος της αρχής. Μήπως και φουντώσει επιτέλους, η σπίθα της ειρήνης.
