Ανάμεσα στα μικρά καθημερινά τελετουργικά, λίγα είναι τόσο καθολικά στην Πορτογαλία όσο ο καφές. Υπάρχει στα διαλείμματα της δουλειάς, στις συζητήσεις με φίλους και σχεδόν σε κάθε γεύμα. Ωστόσο, ένας Ισπανός καρδιολόγος προειδοποιεί τώρα ότι η ώρα που καταναλώνουμε καφεΐνη μπορεί να κάνει τη διαφορά για την καρδιά μας.
Στο ισπανικό podcast «Tiene Sentido», που επικαλείται η εφημερίδα El Confidencial, ο γιατρός Αουρέλιο Ρόχας εξήγησε ότι η κατανάλωση καφέ αργά το βράδυ παρεμβαίνει στη φυσική λειτουργία του οργανισμού και μακροπρόθεσμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων. Ο ειδικός τονίζει ότι δεν πρόκειται να «καταδικάσουμε» τον καφέ, αλλά να κατανοήσουμε πώς επηρεάζει το σώμα όταν καταναλώνεται σε συγκεκριμένες ώρες.
Όταν ο καφές παύει να είναι αθώος
Σύμφωνα με τον Ρόχας, όσοι πίνουν καφέ αργά μέσα στη μέρα είναι πιο επιρρεπείς σε καρδιακές επιπλοκές. Ο λόγος σχετίζεται με τον τρόπο που η καφεΐνη δρα στο κεντρικό νευρικό σύστημα, κρατώντας τον οργανισμό σε εγρήγορση τη στιγμή που θα έπρεπε να αρχίσει να χαλαρώνει.
Ο γιατρός εξηγεί ότι το σώμα λειτουργεί με βάση τον κιρκαδικό ρυθμό, το βιολογικό μας ρολόι που ρυθμίζει τον ύπνο, την ενέργεια και τον μεταβολισμό. Η καφεΐνη, μπλοκάροντας τους υποδοχείς της αδενοσίνης –της ουσίας που προκαλεί υπνηλία– παρατείνει τεχνητά την εγρήγορση και διαταράσσει τους μηχανισμούς φυσικής αποκατάστασης.
Ο ύπνος δεν σημαίνει πάντα ξεκούραση
Ο Ρόχας τονίζει ότι «ύπνος δεν σημαίνει απαραίτητα ξεκούραση». Ακόμη και όταν ο ύπνος έρχεται εύκολα, η καφεΐνη μπορεί να εμποδίσει τον εγκέφαλο να ολοκληρώσει τα βαθύτερα στάδια ανάπαυσης, τα οποία είναι κρίσιμα για την αναγέννηση των ιστών, την ισορροπία των ορμονών και την αποκατάσταση της ενέργειας.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να κοιμηθεί πολλές ώρες αλλά να ξυπνήσει κουρασμένος, ευερέθιστος ή με αίσθημα συσσωρευμένης κόπωσης. Μεσοπρόθεσμα, αυτή η ανισορροπία οδηγεί σε αυξημένο στρες και υψηλή αρτηριακή πίεση, δύο γνωστούς παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις.
Η «σωστή» ώρα για καφέ
Ο καρδιολόγος συμβουλεύει να περιορίζεται η κατανάλωση καφέ στο πρώτο μισό της ημέρας, αποφεύγοντάς τον μετά τις 3 το μεσημέρι. Παρότι η διεγερτική δράση του μοιάζει να υποχωρεί γρήγορα, η καφεΐνη παραμένει ενεργή στον οργανισμό για αρκετές ώρες, επηρεάζοντας τον φυσικό κύκλο ξεκούρασης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το να τηρεί κανείς αυτό το όριο είναι αρκετό για να απολαμβάνει τα οφέλη του καφέ – περισσότερη ενέργεια, καλύτερη συγκέντρωση και διάθεση – χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τον ύπνο ή την καρδιαγγειακή υγεία.
Καφές ναι, αλλά με μέτρο
Ο Ρόχας υπενθυμίζει ότι το πρόβλημα δεν είναι η ίδια η καφεΐνη, αλλά η υπερβολική και η άκαιρη κατανάλωσή της. Ένα με δύο φλιτζάνια καφέ την ημέρα, το πρωί και μαζί με μια ισορροπημένη διατροφή, δεν εγκυμονούν κινδύνους για τους περισσότερους υγιείς ανθρώπους.
Τονίζει ακόμη ότι η ουσιαστική πρόληψη προϋποθέτει έναν ισορροπημένο τρόπο ζωής: συστηματική άσκηση, ποικίλη διατροφή, διαχείριση του στρες και υγιείς κοινωνικές σχέσεις – συνήθειες που παραμένουν η καλύτερη προστασία για την καρδιά.
Μια μικρή αλλαγή με μεγάλη σημασία
Η προειδοποίηση του καρδιολόγου, όπως μεταδίδει το El Confidencial, είναι απλή: ο καφές πρέπει να είναι σύμμαχος της ενέργειας μέσα στη μέρα, όχι εχθρός του νυχτερινού ύπνου. Ο περιορισμός της κατανάλωσης τις βραδινές ώρες μπορεί να μοιάζει ασήμαντος, αλλά είναι καθοριστικό βήμα για τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου και τη διατήρηση της καρδιακής υγείας μακροπρόθεσμα.
