«Έσυραν τη μικρή Γκρέτα (Τούνμπεργκ) από τα μαλλιά μπροστά στα μάτια μας, τη χτύπησαν και την ανάγκασαν να φιλήσει την ισραηλινή σημαία. Της έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν, ως προειδοποίηση για τους άλλους».
Την καταγγελία, σχετικά με την άγρια κακοποίηση της ακτιβίστριας για το κλίμα, Γκρέτα Τούνμπεργκ, κατά τη διάρκεια της ισραηλινής επιδρομής στον στολίσκο αλληλεγγύης Sumud, έκανε Τούρκος ακτιβιστής.
Υπενθυμίζεται ότι ένα αεροπλάνο που μετέφερε 137 ακτιβιστές από τον στολίσκο, συμπεριλαμβανομένων 36 Τούρκων πολιτών, προσγειώθηκε το Σάββατο στην Κωνσταντινούπολη. Η ομάδα έγινε δεκτή από οικογένειες, δημοσιογράφους και υποστηρικτές, μετά τη δοκιμασία τους.
Οι ακτιβιστές είχαν ενταχθεί στην αποστολή για το σπάσιμο του ισραηλινού αποκλεισμού στη Γάζα και την παράδοση βοήθειας, πριν οι ισραηλινές δυνάμεις αναχαιτίσουν τα πλοία τους.
Guardian: «Η Γκρέτα Τούνμπεργκ κρατείται αφυδατωμένη σε κελί γεμάτο κοριούς στο Ισραήλ»
Η Γκρέτα Τούνμπεργκ φέρεται να υφίσταται σκληρή μεταχείριση υπό την κράτηση των ισραηλινών αρχών, μετά τη σύλληψή και την απομάκρυνσή της από στολίσκο που μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα.
Σύμφωνα με έγγραφα που είδε η εφημερίδα Guardian, σε email του σουηδικού υπουργείου Εξωτερικών προς άτομα του στενού κύκλου της Γκρέτα Τούνμπεργκ, αξιωματούχος που την επισκέφθηκε στη φυλακή αναφέρει ότι η ακτιβίστρια δήλωσε πως κρατείται σε κελί γεμάτο κοριούς, με ανεπαρκή πρόσβαση σε τροφή και νερό.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ένας άλλος κρατούμενος ανέφερε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις ανάγκασαν την Τούνμπεργκ να φωτογραφηθεί κρατώντας σημαίες, η ταυτότητα των οποίων δεν έχει διευκρινιστεί.
«Η πρεσβεία κατάφερε να συναντήσει την Γκρέτα. Ανέφερε ότι υπέστη αφυδάτωση. Δεν της δόθηκε επαρκής ποσότητα ούτε τροφής ούτε νερού. Επίσης, είπε ότι εμφάνισε εξανθήματα, τα οποία υποψιάζεται ότι προκλήθηκαν από κοριούς. Μίλησε για σκληρή μεταχείριση και είπε ότι την άφηναν να κάθεται για πολλή ώρα σε σκληρές επιφάνειες», αναφέρεται στο email.
Η Γκρέτα Τούνμπεργκ είναι μία από τους 437 ακτιβιστές, βουλευτές και νομικούς που συμμετείχαν στον στολίσκο Global Sumud Flotilla (GSF), μια συμμαχία περισσότερων από 40 σκαφών που μετέφεραν ανθρωπιστική βοήθεια με στόχο να σπάσουν τον ναυτικό αποκλεισμό της Γάζας από το Ισραήλ. Ο ισραηλινές δυνάμεις αναχαίτισαν όλα τα σκάφη και συνέλαβαν όλα τα μέλη των πληρωμάτων. Οι περισσότεροι κρατούνται στο Κέντρο Κράτησης Κετζιότ, γνωστό και ως Ανσάρ III, μια υψίστης ασφαλείας φυλακή στην έρημο Νεγκέβ.
Στο παρελθόν, οι ακτιβιστές που συλλαμβάνονταν από το Ισραήλ δε διώκονταν ποινικά, καθώς η παρουσία τους αντιμετωπιζόταν ως μεταναστευτικό ζήτημα.
Σύμφωνα με δικηγόρους της ΜΚΟ Adalah, τα δικαιώματα των μελών του πληρώματος έχουν «συστηματικά παραβιαστεί», αναφέροντας ότι στους ακτιβιστές αρνήθηκαν νερό, πρόσβαση σε τουαλέτες, φάρμακα και άμεση επικοινωνία με νομικούς εκπροσώπους, «κατά σαφή παραβίαση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων για δίκαιη διαδικασία, αμερόληπτη δίκη και νομική εκπροσώπηση».
Η ιταλική νομική ομάδα που εκπροσωπεί τον στολίσκο, επιβεβαίωσε ότι οι κρατούμενοι «έμειναν για ώρες χωρίς τροφή ή νερό μέχρι αργά το βράδυ», με εξαίρεση «ένα πακέτο πατατάκια που δόθηκε στην Γκρέτα μπροστά στις κάμερες». Οι δικηγόροι ανέφεραν και περιπτώσεις λεκτικής και σωματικής κακοποίησης.
Μετά τη σύλληψή τους, η νομική ομάδα του στολίσκου εξέφρασε ανησυχία για την πιθανή μεταχείριση που ενδέχεται να υποστούν τα μέλη του πληρώματος, ειδικά εκείνων που είχαν προηγουμένως κρατηθεί από τις ισραηλινές αρχές για προσπάθειες διάσπασης του ναυτικού αποκλεισμού της Γάζας.
Αυτή είναι η δεύτερη φορά που η Τούνμπεργκ συλλαμβάνεται μαζί με άλλα μέλη στολίσκου, καθώς προηγούμενη απόπειρα, νωρίτερα μέσα στο έτος, κατέληξε επίσης σε σύλληψη και απέλαση.
Όμαρ αλ-Χάσι: «Σκληρές συνθήκες κράτησης και απειλές από τις ισραηλινές δυνάμεις»
Από πλευράς του, ο πρώην πρωθυπουργός της Λιβύης, Όμαρ αλ-Χάσι, περιέγραψε στο τουρκικό πρακτορείο τις σκληρές συνθήκες κράτησης και τις απειλές από τις ισραηλινές δυνάμεις μετά τη σύλληψή του μαζί με εκατοντάδες διεθνείς ακτιβιστές μετά από επίθεση σε στολίσκο βοήθειας με κατεύθυνση τη Γάζα.
Ο αλ-Χάσι, ο οποίος ηγήθηκε της Κυβέρνησης Εθνικής Σωτηρίας στην Τρίπολη από το 2014 έως το 2015, μίλησε στο Anadolu το Σάββατο, μετά την προσγείωση στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης με αεροπλάνο που μετέφερε απελαθέντες ακτιβιστές από το αεροδρόμιο Ραμόν του Ισραήλ στο Εϊλάτ.
Επέμεινε ότι οι ισραηλινές δυνάμεις επιτέθηκαν στον στολίσκο Sumud σε διεθνή ύδατα, αγνοώντας τους επανειλημμένους ισχυρισμούς των ακτιβιστών ότι ήταν πολίτες που μετέφεραν ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα.
«Είπαμε στις (ισραηλινές) δυνάμεις που επιβιβάστηκαν στο πλοίο μας ότι είμαστε πολίτες ακτιβιστές που πηγαίνουν στη Γάζα. Δεν σας αντιμετωπίζουμε και δεν θέλουμε να σας συναντήσουμε στα χωρικά ύδατα της Γάζας ή σε άλλα. Δεν αποτελούμε απειλή», είπε ο αλ-Χάσι.
Σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό, οι ισραηλινές δυνάμεις κατέλαβαν το πλοίο «μέσω σύγχρονης στρατιωτικής πειρατείας» και μετέφεραν ακτιβιστές σε ένα λιμάνι, όπου κρατήθηκαν με χειροπέδες σε ανοιχτό χώρο.
Είπε ότι ο ακροδεξιός Ισραηλινός Υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, έφτασε και απείλησε τους κρατούμενους με βασανιστήρια και φυλάκιση, κατηγορώντας τους ότι υποστηρίζουν τη Χαμάς.
«Του είπαμε ότι είμαστε αγγελιοφόροι από τον κόσμο που μεταφέρουν βοήθεια από την Ευρώπη, την Τουρκία, τη Βόρεια Αφρική, τη Λατινική Αμερική, τις ΗΠΑ, ακόμη και από Εβραίους που αγαπούν την ειρήνη», είπε ο αλ-Χάσι, προσθέτοντας ότι ο Μπεν-Γκβιρ απάντησε «με αιμοσταγή, ρατσιστικό τρόπο» και επέδειξε «απόλυτη περιφρόνηση για τους διεθνείς ακτιβιστές».
Είπε ότι οι συνθήκες επιδεινώθηκαν μετά την επίσκεψη του Μπεν-Γκβιρ, με τους κρατούμενους, συμπεριλαμβανομένων ηλικιωμένων και γυναικών, να υποβάλλονται σε εξευτελιστική μεταχείριση. Πέρασαν περισσότερες από οκτώ ώρες σε άθλιες συνθήκες πριν οδηγηθούν για έρευνες σε μια αποθήκη του λιμανιού, όπου κατασχέθηκαν τα προσωπικά τους αντικείμενα.
Μέχρι την αυγή, τεθωρακισμένα οχήματα μετέφεραν τους κρατούμενους ακτιβιστές «σε συνθήκες φυλακισμένων» σε κέντρα κράτησης που πιστεύεται ότι βρίσκονται στο νότιο Ισραήλ, πρόσθεσε, περιγράφοντας περαιτέρω επιδείνωση της μεταχείρισης, συμπεριλαμβανομένων εντατικοποιημένων ανακρίσεων και στέρησης νερού, τροφής και ιατρικής περίθαλψης.
Εξέφρασε ευγνωμοσύνη στην τουρκική κυβέρνηση και τον λαό για τη θερμή υποδοχή και υποστήριξη κατά την άφιξή τους, λέγοντας ότι βοήθησε στην ανακούφιση των δεινών που υπέστησαν.
«Λυπούμαστε πραγματικά που δεν μπορέσαμε να φτάσουμε στα παιδιά της Γάζας», κατέληξε.
Ποια είναι η Γκρέτα Τούνμπεργκ
Η Γκρέτα Τούνμπεργκ είναι νεαρή ακτιβίστρια που δημιούργησε εκ του μηδενός ένα παγκόσμιο νεανικό κίνημα διαμαρτυρίας για την διάσωση του πλανήτη από την κλιματική αλλαγή. Παρά το νεαρό της ηλικίας της, η Γκρέτα Τούνμπεργκ, έχει συναντηθεί με ηγέτες από όλο τον κόσμο, έχει μιλήσει στην γενική συνέλευση του ΟΗΕ και η δράση της προκαλεί αντιδράσεις από τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής. Είναι πλέον ένα δημόσιο πρόσωπο με παγκόσμια εμβέλεια.
Η Γκρέτα Τιντίν Ελεονόρα Έρνμαν Τούνμπεργκ, γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2003 στη Στοκχόλμη, από μια καλλιτεχνική οικογένεια. Ο πατέρας της, Σβάντε Τούνμπεργκ είναι ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου και η μητέρα της, Μαλένα Έρνμαν, λυρική τραγουδίστρια με συμμετοχή στο Φεστιβάλ Τραγουδιού της Γιουροβίζιον το 2009. Η μικρή αδελφή της Μπεάτα Τούνμπεργκ είναι δημοφιλής τραγουδίστρια στην Σουηδία.
Η Γκρέτα από μικρή ανέπτυξε οικολογική συνείδηση και ξεκίνησε τις προσπάθειές της να μειώσει το ενεργειακό της αποτύπωμα. Δεν πετούσε με αεροπλάνο και έγινε χορτοφάγος, επηρεάζοντας τους γονείς της που δεν είχαν τέτοιες ευαισθησίες.
Στα 15 της χρόνια, αποφάσισε να δράσει αποφασιστικά. Με ένα απλό χειρόγραφο μήνυμα σε ένα πλακάτ, «Αποχή από το Σχολείο για το Κλίμα», έκανε σκασιαρχείο κάθε Παρασκευή και διαδήλωνε μόνη της έξω από το Σουηδικό Κοινοβούλιο. Χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το μήνυμά της εξαπλώθηκε και διαδόθηκε και εκτός των σουηδικών συνόρων.
Εκατομμύρια νεαρά παιδιά από όλο τον κόσμο ενστερνίσθηκαν το μήνυμά της και άρχισαν να οργανώνονται και να διαμαρτύρονται για την κλιματική αλλαγή, μέσα από την καμπάνια «Παρασκευές για το Μέλλον», που η ίδια δημιούργησε.
Τον Δεκέμβριο του 2018, έγινε ευρύτερα γνωστή, όταν μίλησε με ευθύ τρόπο και χωρίς περιστροφές στην Σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP24), που έγινε στο Κατοβίτσε της Πολωνίας. «Μιλάτε μόνο σχετικά με την πρόοδο με τις ίδιες κακές ιδέες που μας έφεραν σε αυτό το χάλι. Ακόμα και όταν το μόνο ευαίσθητο πράγμα για να κάνετε είναι να πατήσετε το φρένο έκτακτης ανάγκης. Δεν είστε αρκετά ώριμοι να το πείτε όπως είναι. Ακόμα και αυτό το βάρος που αφήνετε για τα παιδιά σας». Το μήνυμά της κέρδισε νέους οπαδούς και οι διαδηλώσεις της Παρασκευής για την κλιματική αλλαγή έγιναν παγκόσμιο φαινόμενο.
Το επόμενο βήμα που της δόθηκε ήταν στην ειδική σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα, που ήταν προγραμματισμένη για τον Σεπτέμβριο του 2019 στην έδρα του διεθνούς οργανισμού στην Νέα Υόρκη και στην οποία θα έπαιρναν μέρος σημαντικές προσωπικότητες της διεθνούς πολιτικής, αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων. Η Τούνμπεργκ κάνοντας πράξη τα πιστεύω της, ταξίδεψε δια θαλάσσης στην Νέα Υόρκη με ένα σκάφος μηδενικών εκπομπών. Το ταξίδι διήρκεσε δύο εβδομάδες και η Γκρέτα συνοδευόμενη από τον πατέρα της αφίχθη στην Νέα Υόρκη στις 28 Αυγούστου. Αρχικά συναντήθηκε με τον τέως Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα και μίλησε σε επιτροπές του Κογκρέσου.
Στις 20 Σεπτεμβρίου, ήταν το κεντρικό πρόσωπο στην μεγάλη διαδήλωση της Νέας Υόρκης κατά της κλιματικής αλλαγής και την επομένη μίλησε στην γενική συνέλευση του ΟΗΕ. Με τον γνωστό ευθύ, γεμάτο οργή και επιθετικό τρόπο της έθεσε την ηγεσία της παγκόσμιας κοινότητας προ των μεγάλων ευθυνών της. «Όλο αυτό είναι λάθος. Δεν θα έπρεπε να είμαι εδώ. Θα έπρεπε να είμαι στο σχολείο στην άλλη άκρη του ωκεανού» είπε ξεκινώντας την ομιλίας της η παθιασμένη έφηβη, η οποία συνέχισε ακόμα πιο επιθετικά: «Πώς τολμάτε; Μου κλέψατε τα όνειρά μου, τα παιδικά μου χρόνια με τις άδειες λέξεις σας, κι όμως είμαι από τους τυχερούς. Άνθρωποι υποφέρουν, άνθρωποι πεθαίνουν εξαιτίας των συστημάτων σας που καταρρέουν. Είμαστε στην αρχή μιας μαζικής εξαφάνισης και το μόνο για το οποίο νοιάζεστε είναι το χρήμα και η οικονομική σας ανάπτυξη. Πώς τολμάτε;»
Η ομιλία της προκάλεσε μεγάλη εντύπωση και έλαβε μεγάλη δημοσιότητα παγκοσμίως. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, γνωστός αρνητής της κλιματικής αλλαγής, δεν άφησε στην ευκαιρία να πάει χαμένη και σχολίασε ειρωνικά στο Τουίτερ: «Μοιάζει να είναι ένα χαρούμενο κορίτσι με ένα λαμπρό και υπέροχο μέλλον. Χάρηκα πολύ που την είδα!». Σε απάντηση η νεαρή ακτιβίστρια άλλαξε προσωρινά το βιογραφικό της στον λογαριασμό της χρησιμοποιώντας τα λόγια του Τραμπ: «Είμαι ένα πολύ χαρούμενο κορίτσι με ένα λαμπρό και υπέροχο μέλλον».
Τον Δεκέμβριο του 2019, η Γκρέτα συμμετείχε στην σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα (COP25) που έγινε στην Μαδρίτη. Παρακολούθησε και μια μεγάλη διαδήλωση και είπε απευθυνόμενη στο πλήθος: «Η ελπίδα δεν βρίσκεται μέσα στους τέσσερις τοίχους της συνόδου. Η ελπίδα βρίσκεται έξω με εσάς».
Το 2019 ήταν υποψήφια για το Νόμπελ Ειρήνης, το οποίο κέρδισε τελικά ο πρωθυπουργός της Αιθιοπίας Άμπι Αχμέτ. Στις 11 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου, το αμερικανικό περιοδικό TIME της αφιέρωσε το εξώφυλλό και την ανακήρυξε «Πρόσωπο της Χρονιάς» και έγινε έτσι το νεότερο άτομο που έτυχε αυτής της τιμής . «Η Τούνμπεργκ έχει γίνει η μεγαλύτερη φωνή στο μεγαλύτερο θέμα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης. Αυτή ήταν η χρονιά που η κλιματική κρίση ήρθε στο προσκήνιο και κανείς δεν έκανε περισσότερα για να συμβεί αυτό από την Tούνμπεργκ», αιτιολόγησε την απόφαση του περιοδικού ο εκδότης του TIME.
Η Γκρέτα δεν έχει μόνο εκατομμύρια υποστηρικτές, αλλά και αντιπάλους, πολύ λιγότερους και ισχυρούς, ως επί το πλείστον αρνητές της κλιματικής αλλαγής. Την έχουν κατηγορήσει ότι είναι προϊόν δημοσίων σχέσεων και ότι πίσω της κρύβονται επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία χρηματοδοτούν τις εκστρατείες της. Η ίδια το διαψεύδει κατηγορηματικά: «Ταξιδεύω μετά από άδεια του σχολείου μου και οι γονείς μου πληρώνουν τις μετακινήσεις και τη διαμονή μου. Είμαι εντελώς ανεξάρτητη. Δεν λαμβάνω χρήματα, ούτε υποσχέσεις για μελλοντική είσπραξη χρημάτων από κανέναν. Και έτσι θα παραμείνει όλο αυτό».
Τελευταία η Γκρέτα διαγνώστηκε με αυτισμό, αλλά, όπως δήλωσε, αυτή της η διαταραχή είναι και η «μεγάλη της δύναμη». Έχοντας λάβει για ένα χρόνο «εκπαιδευτική άδεια» από το σχολείο της, η Γκρέτα Τούνμπεργκ καταστρώνει τα επόμενα σχέδιά της, έχοντας ως προτεραιότητα να επισκεφθεί περιοχές που αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα από την κλιματική αλλαγή.
