Μετά από χρόνια έρευνας, επιστήμονες διαπίστωσαν πως η εμφάνιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας συχνά προηγείται μιας ήσυχης, ασυμπτωματικής φάσης. Η έγκαιρη διάγνωση της πάθησης θα μπορούσε να μειώσει τη φλεγμονή και τη βλάβη στις αρθρώσεις ή ακόμη και να σταματήσει την εξέλιξή της.
Ορισμένα άτομα που αναπτύσσουν ρευματοειδή αρθρίτιδα θεωρούνται υψηλού κινδύνου, χρόνια πριν εμφανιστεί η φλεγμονή των αρθρώσεων (συνοβίτιδα), λόγω της παρουσίας κιτρουλλινικών αντισωμάτων (ACPAs) στο αίμα τους. Ωστόσο, δεν εμφανίζουν όλοι οι ασθενείς αυτή τη μορφή και μέχρι τώρα δεν ήταν σαφές γιατί.
Η τελευταία μελέτη αποκαλύπτει νέα προειδοποιητικά σημάδια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν οι γιατροί για να εντοπίσουν ποιοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Αυτά περιλαμβάνουν τις φλεγμονώδεις πρωτεΐνες στο αίμα και τη συμπεριφορά των ανοσοκυττάρων, τα οποία καθοδηγούν την ανάπτυξη της ρευματοειδούς αρθρίτιδας.
«Τα ευρήματά μας υποστηρίζουν την έννοια ότι η φλεγμονώδης νόσος της ρευματοειδούς αρθρίτιδας ξεκινά πολύ πριν την εμφάνιση της συνοβίτιδας, νωρίτερα από ό,τι είχε εκτιμηθεί κλινικά», γράφουν οι ερευνητές στην δημοσιευμένη μελέτη τους. «Αυτό έχει σημασία για τις αποφάσεις σχετικά με το πότε πρέπει να ξεκινήσει προληπτική θεραπεία» σημείωνουν.
Τα ευρήματα της μελέτης
Η μελέτη διεξήχθη από ερευνητές στο Ινστιτούτο Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας-Σαν Ντιέγκο και στην Ιατρική Πανεπιστημιούπολη Anschutz του Πανεπιστημίου του Κολοράντο (CU Anschutz). Οι ερευνητές παρακολούθησαν 45 άτομα που θεωρήθηκαν υψηλού κινδύνου καθώς βρέθηκαν θετικά στα ACPAs, εκ των οποίων τα 16 ανέπτυξαν ρευματοειδή αρθρίτιδα. Μαζί με δεδομένα από υγιή άτομα ελέγχου, η ερευνητική ομάδα είχε πλήθος βιολογικών σημείων αναφοράς για σύγκριση. Διαπίστωσαν πως στο αίμα των ατόμων υψηλού κινδύνου, οι πρωτεΐνες που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό σύστημα ήταν πολύ πιο άφθονες και ενεργές, ενώ τα Β κύτταρα (που παράγουν αντισώματα) και τα Τ κύτταρα (που συντονίζουν τα Β κύτταρα) έδειχναν σημάδια αυξημένης ετοιμότητας.
Λίγο πριν από τη διάγνωση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, παρατηρήθηκε αύξηση των Τ και Β κυττάρων που ήταν έτοιμα να πυροδοτήσουν φλεγμονώδη αντίδραση, ακόμη και σε Τ κύτταρα που υπό κανονικές συνθήκες θα είχαν πιο ουδέτερο ρόλο. Ήταν σαν το ανοσοποιητικό σύστημα να προαισθανόταν τι επρόκειτο να ακολουθήσει. Παρά το γεγονός ότι υπήρχε κάποια επικαλυπτόμενη παρουσία αυτών των αλλαγών μεταξύ όσων ανέπτυξαν την πάθηση και όσων όχι, δίνουν μια σαφέστερη εικόνα για το πώς η φάση υψηλού κινδύνου καταλήγει σε κλινική διάγνωση.
«Τα ευρήματα αυτά χαρακτηρίζουν την παθογένεση της φάσης υψηλού κινδύνου ACPA+ και υποστηρίζουν την έννοια ότι η νόσος ξεκινά πολύ νωρίτερα από την κλινική διάγνωση», γράφουν οι ερευνητές.
Το φάρμακο αβατασέπτη (abatacept) χρησιμοποιείται ήδη για την καθυστέρηση της πάθησης σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου, και υπάρχουν στοιχεία ότι βοηθά στην αντιστροφή κάποιων από τις ανοσολογικές δραστηριότητες που επισημάνθηκαν σε αυτή τη μελέτη – κάτι που δημιουργεί ελπίδες για μελλοντικές θεραπείες.
«Πιστεύουμε ότι τα ευρήματα αυτής της μελέτης θα υποστηρίξουν περαιτέρω έρευνες προκειμένου να προβλεφθεί καλύτερα ποιοι θα αναπτύξουν την πάθηση, να εντοπιστούν πιθανοί βιολογικοί στόχοι για την πρόληψή της και να βρεθούν τρόποι βελτίωσης των θεραπειών», δήλωσε ο ρευματολόγος Κέβιν Ντιν από το CU Anschutz.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science Translational Medicine.
ΠΗΓΗ: Science Alert
