Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ συναντήθηκε την Πέμπτη 25.09.2025 στον Λευκό Οίκο με τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να αρθεί σύντομα το «μπλόκο» στις πωλήσεις προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών στην Άγκυρα.
Το κλίμα της συνάντησης ήταν πολύ θερμό, με τον Ντόναλντ Τραμπ να μιλάει για όλα τα θέματα της πολιτικής επικαιρότητας σε πιο ανάλαφρο ύφος και γλώσσα όπως συνηθίζει, ενώ ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν πιο αυστηρός κι όπως είπε έθεσε όλα τα ζητήματα για τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας.
Δεν θα μπορούσε να μείνει ασχολίαστο και το μήνυμα του αμερικανού προέδρου που είχε προαναγγείλει ότι θέλει να έχει θετική έκβαση η συμφωνία για τα μαχητικά με την Τουρκία, φορώντας, μαζί με την αμερικανική σημαία, μία καρφίτσα με ένα μαχητικό αεροσκάφος F-35.
Η συνάντηση ξεκίνησε λίγο μετά τις 6:30 το απόγευμα με τους δύο ηγέτες να παραχωρούν δηλώσεις και να απαντούν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ενώ όπως ανέφερε ο Ντόναλντ Τραμπ θα παραχωρούσε δείπνο στον τούρκο ομόλογό του και θα συζητούσαν.
Ο Τραμπ, πλέκοντας το εγκώμιο του Ερντογάν, είπε μεταξύ άλλων πως «είναι ένας άνθρωπος που τον σέβονται πολύ. Στη χώρα του, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο όπου τον γνωρίζουν. Είναι τιμή μου να τον φιλοξενώ».
Ο πόλεμος στην Ουκρανία
Παρά τις καλές προσωπικές σχέσεις τους, οι δεσμοί ΗΠΑ – Τουρκίας έχουν δοκιμαστεί τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω των εμπορικών σχέσεων της Άγκυρας με τη Ρωσία, κάτι που δεν άφησε ασχολίαστο ο Ντόναλντ Τραμπ, που ζήτησε από την Τουρκία να μην αγοράζει πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Μόσχα.
Παράλληλα, σημείωσε ότι ο Ερντογάν είναι σεβαστός τόσο από τον Βλαντίμιρ Πούτιν όσο και από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ότι θα μπορούσε να παίξει «μεγάλο ρόλο» στην ειρηνευτική διαδικασία.
Και οι δύο πάντως προσπάθησαν να δείξουν θετικό κλίμα. Ο Τραμπ είπε: «Έχουμε μια πολύ καλή σχέση εδώ και χρόνια. Είναι σκληρός άνθρωπος, με ισχυρές απόψεις. Συνήθως δεν μου αρέσουν οι ισχυρογνώμονες, αλλά αυτός πάντα μου άρεσε».
Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, δήλωσε «πολύ ευχαριστημένος» που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο και ότι ελπίζει να ανεβάσει τις σχέσεις Τουρκίας–ΗΠΑ «σε ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο».
«Ο πρόεδρος της Τουρκίας γνωρίζει τον Πούτιν όπως κι εγώ. Πίστευα από την αρχή πως αυτός ο πόλεμος θα ήταν ο ευκολότερος από τους 7 που έχουν ήδη τερματίσει, αλλά φαίνεται πως δεν ισχύει. Η Ρωσία έχει επιλέξει να κατασπαταλά εκατομμύρια σε βόμβες και είπα τις προάλλες πως πρόκειται για «χάρτινη τίγρη» κι αν ο πόλεμος συνεχιστεί θα αποδειχθεί», είπε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Τι ειπώθηκε για τα F-35 και για τις κυρώσεις
Ο Αμερικανός πρόεδρος τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «αν η συνάντηση είναι επιτυχής, τότε ενδέχεται να αρθούν οι κυρώσεις κατά της Τουρκίας για τα F35».
Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ είχε αποβάλει την Τουρκία από το πρόγραμμα των F-35 επειδή είχε αγοράσει από τη Ρωσία το αντιαεροπορικό σύστημα S-400. Οι ΗΠΑ ανησυχούσαν ότι θα μπορούσαν να διαρρεύσουν ευαίσθητα δεδομένα στη Μόσχα.
Στη συνάντησή τους, ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να βρεθεί λύση. Ο Ερντογάν από την πλευρά του τόνισε ότι ήρθε «έτοιμος να συζητήσει διεξοδικά» το θέμα, υπενθυμίζοντας ότι η Τουρκία έχει ήδη καταβάλει 1,4 δισ. δολάρια για τα αεροσκάφη.
«Ξέρω ότι θέλει τα F-35 και τα θέλει εδώ και καιρό, και το συζητάμε πολύ σοβαρά. Νομίζω ότι θα καταφέρει να αγοράσει αυτά που θέλει», λέει ο Τραμπ για τον Ερντογάν, αναφερόμενος στα αεροσκάφη F35 και F16. «Χρειάζεται ορισμένα πράγματα και εγώ χρειάζομαι ορισμένα πράγματα», συνεχίζει ο πρόεδρος, «και θα καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα».
Στη συνέχεια, ο Τραμπ ρωτήθηκε πότε οι ΗΠΑ θα άρουν τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας και απαντά ότι θα γίνει «σχεδόν αμέσως», αν η σημερινή συνάντηση είναι επιτυχής.
Η αναφορά στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης
«Θα κάνουμε ότι μας αναλογεί» δήλωσε μεταξύ άλλων ο Τούρκος πρόεδρος αναφερόμενος στο θέμα της Σχολής της Χάλκης, τονίζοντας ότι θα συζητήσει το θέμα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Η απάντηση του Ντόναλντ Τραμπ σε αυτή τη δήλωση του Τούρκου ομολόγου του ήταν: «Η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία ήταν εδώ [ενν. στον Λευκό Οίκο] και θα ήθελαν πραγματικά να έχουν κάποια βοήθεια».
Ο πόλεμος στη Γάζα
Ο αμερικανός πρόεδρος, αναφέρθηκε και στον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα αλλά και στην επιστροφή των ομήρων από τη Χαμάς και είπε συγκεκριμένα: «Δεν ξέρω που βρίσκεται ο Ερντογάν και η Τουρκία αναφορικά με το ζήτημα της Γάζας και πιθανότατα δεν θα χρειαστώ την μεσολάβηση Ερντογάν για την επιστροφή των ομήρων στο Ισραήλ.
Θέλω να σταματήσει ο πόλεμος αλλά άμεσα και όλους τους ομήρους πίσω. Δεν θέλω έναν σήμερα έναν σε μία εβδομάδα τους θέλω όλους τώρα.
Θα συναντηθώ και με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ και θα υπάρξουν εξελίξεις σίγουρα».
Η στρατηγική της Τουρκίας
Ο Ερντογάν θέλει να προβάλλει την Τουρκία ως δύναμη σταθερότητας σε μια δύσκολη περίοδο. Υποστηρίζει ότι η χώρα του μπορεί να παίξει κεντρικό ρόλο για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, κρατώντας ισορροπίες με Ουκρανία και Ρωσία. Στη Συρία, οι αντάρτες που στήριζε η Τουρκία ανέλαβαν την εξουσία, γεγονός που επιδείνωσε τις σχέσεις της με το Ισραήλ, σχολιάζει σε δημοσίευμά του το Al Jazeera.
Ο Τραμπ έχει καλέσει τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να δείξει «λογική» στη στάση του απέναντι στην Άγκυρα.
Ο Ερντογάν, σε ομιλία του στον ΟΗΕ, κατηγόρησε το Ισραήλ για γενοκτονία στη Γάζα – ισχυρισμός που απορρίπτουν Ισραήλ και ΗΠΑ. Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Γάζας, από τον πόλεμο που ξεκίνησε μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, έχουν σκοτωθεί πάνω από 65.000 Παλαιστίνιοι και περίπου το 90% των σπιτιών έχει καταστραφεί ή υποστεί ζημιές.
newsit.gr
