Η τάση των γονέων να θέτουν σε προτεραιότητα τις ανάγκες των παιδιών τους θεωρείται αυτονόητη και αναμενόμενη. Ωστόσο, η πρακτική αυτή, όταν υιοθετείται με απόλυτο τρόπο, ενδέχεται να δημιουργεί ένα διαφορετικό μήνυμα: ότι η φροντίδα του εαυτού είναι δευτερεύουσα και πως η ικανοποίηση των προσωπικών αναγκών ισοδυναμεί με εγωισμό.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο Jennifer Guttman, στο Psychology Today, η ενίσχυση της αυτοφροντίδας από μικρή ηλικία αποτελεί βασικό εργαλείο για την ανάπτυξη υγιούς αυτοεκτίμησης. Η ίδια τονίζει πως, όταν τα παιδιά μαθαίνουν να μεριμνούν για τον εαυτό τους, απαλλάσσουν τους γύρω τους από την ευθύνη αυτή, προστατεύονται από συναισθήματα δυσαρέσκειας και καλλιεργούν την αυτοπεποίθηση.
Ακολουθούν 6 πρακτικές κατευθύνσεις που μπορούν να λειτουργήσουν ως πρότυπο για τα παιδιά:
1. Τήρηση ορίων
Η ύπαρξη ορίων αποτελεί στοιχείο ισορροπημένου τρόπου ζωής. Αφορούν τον χρόνο, την εργασία, την προσωπική ζωή ή την ανάγκη για ιδιωτικότητα. Η συνέπεια των γονέων ως προς την τήρησή τους αναδεικνύει τη σημασία της ψυχικής ευεξίας και ενισχύει αυτή την αντίληψη και στα παιδιά. Παράλληλα, χρειάζεται να μάθουν το πώς να αντιδρούν σε περιπτώσεις που τα όριά τους αμφισβητούνται, με σταθερότητα -και όχι με παραχώρηση για να αποφύγουν μια σύγκρουση.
2. Η αξία του «όχι»
Η ικανότητα άρνησης αποτελεί δεξιότητα ζωής. Η διατύπωση ενός ξεκάθαρου «όχι» μπορεί να γίνει ευγενικά και με σεβασμό, χωρίς να χάνει τη δύναμή της. Η δυσκολία στο να αρνηθεί κανείς οδηγεί συχνά σε υπερδέσμευση και ανισορροπία των ορίων. Η εκμάθηση αυτής της δεξιότητας στα παιδιά, ακόμη και σε σχέση με τους γονείς, λειτουργεί ως απόδειξη αυτονομίας.
3. Περιορισμός της υπερβολικής απολογίας
Η συνεχής χρήση της φράσης «συγγνώμη» ή η ανάγκη συνεχούς αιτιολόγησης των πράξεων δημιουργεί την εντύπωση ότι οι αποφάσεις απαιτούν εξωτερική επικύρωση. Η αποφυγή αυτής της πρακτικής μεταφέρει το μήνυμα ότι η κρίση και η διαίσθηση έχουν αξία από μόνες τους. Όπως συμβουλεύει η Δρ. Guttman τους γονείς, ακολουθώντας αυτή τη γραμμή, ενθαρρύνουν τα παιδιά να τη μιμηθούν.
4. Σταθερότητα στις απόψεις
Η διατήρηση προσωπικών θέσεων, ακόμη και σε ένα αντίθετο περιβάλλον, ενισχύει την εικόνα της αυτοπεποίθησης, χωρίς να απαιτείται έντονη ή συγκρουσιακή στάση. Η ήρεμη προσήλωση σε μια άποψη υπογραμμίζει την αξία της αυθεντικότητας, την οποία τα παιδιά μπορούν να υιοθετήσουν. Να μάθουν να καλλιεργούν τη δική τους οπτική και να μην τη μεταβάλλουν, συνεχώς, για να εναρμονιστούν με τον περίγυρό τους.
5. Ενίσχυση της αυτοεκτίμησης
Η αναζήτηση συνεχούς επιβεβαίωσης από τρίτους δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο αμφιβολίας. Αντίθετα, όταν οι γονείς δείχνουν ότι εμπιστεύονται την κρίση τους, χωρίς εξωτερική ανατροφοδότηση, διδάσκουν στην πράξη την έννοια της εσωτερικής αξίας. Μικρές γλωσσικές αλλαγές, όπως η μετάβαση από το «είμαι περήφανος/η για σένα» στο «πρέπει να είσαι περήφανος/η για τον εαυτό σου», ενισχύουν αυτήν την προσέγγιση.
6. Προτεραιοποίηση της αυτοφροντίδας
Η ενσωμάτωση της αυτοφροντίδας στην καθημερινότητα, με σαφήνεια και συνέπεια, δείχνει στα παιδιά ότι πρόκειται για ουσιώδη πτυχή της ζωής. Η πρακτική αυτή δεν χρειάζεται να είναι χρονοβόρα ούτε έχει σημασία τι περιλαμβάνει. Το παν είναι το μήνυμα: η προσωπική ευεξία αποτελεί προτεραιότητα. Ερωτήσεις όπως «Ποια είναι η αγαπημένη σου μορφή αυτοφροντίδας;», μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν τη δική τους ρουτίνα.
Εν κατακλείδι, η καλλιέργεια της αυτοπεποίθησης και της ισχυρής αίσθησης του εαυτού στα παιδιά δεν επιτυγχάνεται μόνο μέσα από συμβουλές, αλλά κυρίως μέσα από το παράδειγμα. Οι γονείς που ενσωματώνουν πρώτα από όλα οι ίδιοι τις παραπάνω συμπεριφορές, δημιουργούν το κατάλληλο υπόβαθρο, ώστε τα παιδιά να μεγαλώσουν ως αυτόνομα, σίγουρα και συναισθηματικά ισορροπημένα άτομα.
6 συμβουλές για γονείς: Πώς να καλλιεργήσουν την αυτοπεποίθηση στα παιδιά τους
- Τηρήστε τα όριά σας
- Μάθετέ τους να λένε «όχι»
- Αποφύγετε τις υπερβολικές απολογίες
- Μην αλλάζετε εύκολα τις απόψεις σας
- Ενισχύστε την εσωτερική αυτοεκτίμηση
- Δώστε προτεραιότητα στην αυτοφροντίδα.
ygeiamou
