Στη Γαλλία είναι στραμμένη η προσοχή της Ευρώπης σήμερα, Δευτέρα (08/09), καθώς ο 74χρονος κεντρώος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού αναμένεται να βρεθεί αντιμέτωπος με ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο, με την τύχη του να κρίνεται από αυτήν την κρίσιμη διαδικασία.
Ο Μπαϊρού, λιγότερο από ένα χρόνο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, φαίνεται έτοιμος να ακολουθήσει την τύχη των τριών προκατόχων του και να γίνει ο τέταρτος πρωθυπουργός που θα αποχωρήσει μέσα σε μόλις 20 μήνες, αφήνοντας τη Γαλλία σε ένα επικίνδυνο πολιτικό αδιέξοδο.
Η κυβέρνηση του Μπαϊρού βρίσκεται και πάλι στο χείλος του γκρεμού, με τον ίδιο να ζητά την ψήφο εμπιστοσύνης για να προχωρήσει με το αμφιλεγόμενο σχέδιο εξοικονόμησης 44 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει τη μείωση δημόσιων αργιών και το πάγωμα των δαπανών, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «εθνική επιβίωση». «Το χρέος αυξάνεται κατά 12 εκατομμύρια ευρώ κάθε ώρα, κάθε μέρα, κάθε νύχτα για τα τελευταία 20 χρόνια», δήλωσε χαρακτηριστικά, προσπαθώντας να πιέσει τα πολιτικά κόμματα να συμφωνήσουν με την πολιτική του.
Οι δηλώσεις του Μπαϊρού ανησυχούν, καθώς θυμίζουν την απομάκρυνση του προκατόχου του, Μισέλ Μπαρνιέ, ο οποίος έμεινε πρωθυπουργός μόλις για τρεις μήνες λόγω της αποτυχίας του να πείσει τους Γάλλους να αποδεχτούν τις απαιτούμενες περικοπές. Το πολιτικό αδιέξοδο της Γαλλίας φαίνεται να βαθαίνει, με τις αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων της χώρας να ξεπερνούν αυτές της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ελλάδας, φτάνοντας κοντά σε εκείνες της Ιταλίας.
Η πίεση στην οικονομία της Γαλλίας έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την εικόνα του Μακρόν ως ισχυρού ηγέτη της Ευρώπης, την οποία προσπαθεί να προβάλλει. Η αναταραχή αυτή αποδίδεται εν μέρει στην απόφαση του Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες εκλογές το 2024, μετά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού στις ευρωεκλογές του Μαΐου 2024. Η κίνηση αυτή οδήγησε σε μια διχασμένη Βουλή, με την αριστερά να κερδίζει τις περισσότερες έδρες στον δεύτερο γύρο, αλλά την ακροδεξιά να κυριαρχεί στον πρώτο γύρο.
Η Γαλλία, παρά τις προσπάθειες του Μακρόν να φέρει μια νέα πολιτική τάξη με τη δημιουργία του κόμματος «Εμπρός!» το 2017, παραμένει εγκλωβισμένη σε έναν πολιτικό ασταθή κύκλο, με τα παραδοσιακά κόμματα να μην μπορούν να συνεργαστούν για τη διακυβέρνηση. Αντίθετα με χώρες όπως η Γερμανία ή η Ιταλία, η Γαλλία δεν έχει παράδοση πολιτικών συνεργασιών, καθώς το πολιτικό της σύστημα κυριαρχείται από την προεδρία εδώ και πάνω από 60 χρόνια.
Αν ο Μπαϊρού χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης, η Γαλλία θα καταγράψει ακόμα έναν πολιτικό «κλονισμό», και ο Μακρόν θα βρεθεί πιο αδύναμος από ποτέ, καθώς η αποτυχία του να εξασφαλίσει μια σταθερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία σημαίνει πως η χώρα του θα παραμείνει ακυβέρνητη, σε μια περίοδο αυξανόμενης οικονομικής πίεσης και πολιτικής αστάθειας.
Η επόμενη μέρα στη Γαλλία
Έστω ότι ο Φρανσουά Μπαϊρού ρισκάρει και χάνει την ψήφο εμπιστοσύνης, τι μέλλει γενέσθαι στη Γαλλία;
Όπως αναφέρει το CNN, αν ο Μπαϊρού “πέσει”, η πίεση στον Μακρόν να παραιτηθεί θα ενταθεί, παρά το γεγονός ότι ο Γάλλος πρόεδρος έχει υποσχεθεί να ολοκληρώσει την θητεία του. Η ακροδεξιά ηγέτιδα Μαρί Λεπέν ζητάει τη διάλυση της Βουλής, όμως νέες εκλογές θα ενίσχυαν σχεδόν σίγουρα το κόμμα της και θα κατέληγαν σε ακόμη μεγαλύτερη πολιτική διάσπαση.
Ένα άλλο σενάριο θα ήταν ο Μακρόν να διορίσει μια υπηρεσιακή κυβέρνηση, ενώ παράλληλα θα εξετάζει υποψήφιους διαδόχους, με τον υπουργό Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκόρνου και τον υπουργό Δικαιοσύνης Ζεράλ Νταρμανέν να βρίσκονται μεταξύ των επικρατέστερων υποψηφίων.
Το πρόβλημα , ωστόσο, είναι ότι μετά από τρεις αποτυχημένους κεντρώους πρωθυπουργούς, τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν είναι διατεθειμένα να δώσουν άλλη μια ευκαιρία σε έναν ακόμα. Τόσο η ακροδεξιά όσο και η ακροαριστερά έχουν δηλώσει ότι θα ζητήσουν αμέσως ψήφο δυσπιστίας. Μια άλλη επιλογή θα ήταν να δυσπιστίας πρωθυπουργός από άλλη πολιτική οικογένεια, αλλά μια επιλογή από τη δεξιά θα μπλοκαριστεί από την αριστερά και το αντίστροφο.
Το πολιτικό κλίμα στη Γαλλία προμηνύεται ζοφερό, καθώς όπως αναφέρει το CNN, σε περίπτωση που κηρυχθούν πρόωρες εκλογές, πρόσφατη δημοσκόπηση της Elabe δείχνει ότι το κόμμα της Λεπέν θα αναδειχθεί μεγάλος νικητής, με την αριστερά να καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση και το κέντρο να ακολουθεί σε μεγάλη απόσταση στην τρίτη θέση.
Ο Ντομινίκ Μοϊζί (Dominique Moïsi), ανώτερος αναλυτής του Ινστιτούτου Montaigne στο Παρίσι, δηλώνει ότι δεν θυμάται ποτέ τέτοιο πολιτικό αδιέξοδο στην Πέμπτη Δημοκρατία.
“Ο ντε Γκωλ επέζησε από απόπειρες δολοφονίας, υπήρξε ο πόλεμος της Αλγερίας, το Μάιο του ’68 το σύνθημα ήταν ‘la France s’ennuie’ (Η Γαλλία βαριέται). Αλλά σήμερα, η Γαλλία είναι απογοητευμένη, έξαλλη, γεμάτη μίσος για την ελίτ“, ανέφερε μιλώντας στο CNN.
“Φαίνεται ότι η αλλαγή καθεστώτος είναι αναπόφευκτη, αλλά δεν μπορώ να καταλάβω πώς θα συμβεί αυτό και ποιος θα το κάνει. Βρισκόμαστε σε μια φάση μετάβασης από ένα σύστημα που δεν λειτουργεί πλέον σε ένα σύστημα που κανείς δεν μπορεί να φανταστεί“, πρόσθεσε.