Τα παιδιά είναι ξεχωριστά άτομα, έχουν τη δική τους προσωπικότητα, ξεχωριστά ταλέντα, προτιμήσεις και τρόπο σκέψης…
Πολλές φορές, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, κουβαλάμε όνειρα και προσδοκίες για τα παιδιά μας. Θέλουμε να ακολουθήσουν τα βήματά μας, να αγαπήσουν τα ίδια πράγματα που αγαπάμε, να ζήσουν τις εμπειρίες που δεν ζήσαμε. Όμως, όταν διαπιστώνουμε ότι το παιδί μας έχει διαφορετικές κλίσεις, στυλ ή αξίες, μπορεί να νιώσουμε απογοήτευση ή ανησυχία.
Η αλήθεια είναι ότι αυτό που βλέπουμε ως «απόκλιση» είναι στην πραγματικότητα έκφραση ταυτότητας. Είναι το σημάδι ότι το παιδί μας εξερευνά ποιο είναι.
Η διαφορά ανάμεσα στην αποδοχή και τη συμφωνία
Από τη στιγμή που γίνονται γονείς, πολλοί άνθρωποι δημιουργούν –συνειδητά ή ασυνείδητα– ένα σχέδιο για το μέλλον του παιδιού τους. Μπορεί να φαντάζονται ότι θα ακολουθήσει μια συγκεκριμένη καριέρα, θα έχει τα ίδια ενδιαφέροντα, ακόμα και τις ίδιες συνήθειες ή αξίες.
Όταν όμως το παιδί αρχίζει να αναπτύσσει τη δική του ταυτότητα, μπορεί να δούμε συμπεριφορές που μας ξαφνιάζουν ή μας ανησυχούν.
Πολλοί γονείς μπερδεύουν την αποδοχή με τη συμφωνία. Όμως, το να αποδεχόμαστε δεν σημαίνει ότι πρέπει να συμφωνούμε με κάθε επιλογή. Σημαίνει ότι σεβόμαστε το δικαίωμα του παιδιού μας να εξερευνά τον εαυτό του.
Η αποδοχή χτίζει γέφυρες επικοινωνίας. Όταν το παιδί νιώθει ότι δεν το κρίνουμε, είναι πιο πιθανό να μας μιλήσει για τις σκέψεις του, τους φόβους του και τα όνειρά του. Αντίθετα, η έντονη κριτική μπορεί να το ωθήσει να κλείνεται στον εαυτό του και να κρύβει πλευρές της ζωής του που θα θέλαμε να γνωρίζουμε.
Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να γίνουν η καλύτερη εκδοχή του εαυτού τους
- Ακούμε με προσοχή: Αντί να βιαζόμαστε να δώσουμε συμβουλές ή να εκφράσουμε άρνηση, ας αφήσουμε το παιδί να μιλήσει ανοιχτά.
- Κάνουμε ερωτήσεις χωρίς κριτική: Μπορούμε να δείξουμε ενδιαφέρον για τις επιλογές του – από το στυλ ρούχων μέχρι τη μουσική που ακούει – χωρίς να τις απορρίπτουμε.
- Αναγνωρίζουμε τη φάση της εξερεύνησης: Πολλά πράγματα που δοκιμάζουν οι έφηβοι (ή και οι νεαροί ενήλικες) είναι προσωρινά και βοηθούν στη διαμόρφωση της ταυτότητάς τους.
- Επικεντρωνόμαστε στις αξίες, όχι στις λεπτομέρειες: Είναι πιο σημαντικό να καλλιεργούμε την ειλικρίνεια, τον σεβασμό και τη φροντίδα, παρά να ελέγχουμε την εμφάνιση ή τα χόμπι τους.
Όταν αποδεχόμαστε τα παιδιά μας όπως είναι, τους δίνουμε το μεγαλύτερο δώρο: την ελευθερία να γίνουν ο αυθεντικός τους εαυτός. Χτίζουν αυτοπεποίθηση, μαθαίνουν να παίρνουν αποφάσεις και κατανοούν ότι η αξία τους δεν εξαρτάται από το αν ταιριάζουν με τις προσδοκίες των άλλων.
Για τους γονείς, αυτή η στάση σημαίνει λιγότερη ένταση, περισσότερη εμπιστοσύνη και –κυρίως– βαθύτερη σύνδεση με το παιδί τους.
Η αποδοχή δεν είναι πάντα εύκολη. Απαιτεί αυτογνωσία, συναισθηματική ωριμότητα και διάθεση να αφήσουμε χώρο στο παιδί μας να χαράξει τη δική του πορεία. Όμως, το αποτέλεσμα είναι ανεκτίμητο: μια σχέση βασισμένη στον σεβασμό, την ειλικρίνεια και την αγάπη.
Γιατί, τελικά, το ζητούμενο δεν είναι τα παιδιά να γίνουν σαν εμάς, αλλά να γίνουν οι καλύτερες εκδοχές του εαυτού τους.
