Πολιτικοί τριγμοί στη Γαλλία, εν αναμονή της ψήφου εμπιστοσύνης που θα ζητήσει η κυβέρνηση σε λίγες ημέρες, και συγκεκριμένα στις 8 Σεπτεμβρίου.
Η παραμονή της κυβέρνησης του Φρανσουά Μπαϊρού στην εξουσία κρέμεται σε μία κλωστή, την ίδια στιγμή που οι δημοσιονομικοί δείκτες της χώρας δεν εμπνέουν αισιοδοξία, με τους επενδυτές να εκφράζουν την ανησυχία τους.
Ο πρωθυπουργός Μπαϊρού δήλωσε ότι «οι βουλευτές έχουν 13 ημέρες για να επιλέξουν ανάμεσα στο χάος και την υπευθυνότητα».
Ο πρόεδρος της χώρας, Εμανουέλ Μακρόν, σε δημόσια παρέμβασή του, δεν έκρυψε την ανησυχία του. «Δεν εύχεται μια εκ νέου διάλυση της Βουλής, αλλά δεν μπορεί να το εμποδίσει, καθώς πρόκειται για συνταγματική πρόβλεψη» ανέφεραν πηγές του Ελιζέ.
Πιέσεις δέχθηκαν τα γαλλικά ομόλογα για δεύτερη ημέρα, καθώς οι αγορές αντιδρούν στην ανακοίνωση του Φρανσουά Μπαϊρού ότι θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στην Εθνοσυνέλευση με επίκεντρο το σχέδιο προϋπολογισμού και τις τοποθετήσεις των περισσότερων κομμάτων της αντιπολίτευσης ότι δεν θα του τη δώσουν. Αν τα πράγματα δεν αλλάξουν δραστικά, η κυβέρνηση θα πέσει, και το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2026 με περικοπές 40 δισ. ευρώ που έχει στόχο την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών της χώρας θα μείνει στα συρτάρια.
Η κατάσταση είναι τόσο κρίσιμη, που ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών έφτασε το πρωί σε ραδιοφωνική του συνέντευξη να μιλήσει για κίνδυνο παρέμβασης του ΔΝΤ στη χώρα, κάτι που για μια οικονομία και μια στρατιωτική δύναμη του μεγέθους της Γαλλίας θα ισοδυναμούσε με καταστροφή.
Αργότερα, ο Ερίκ Λομπάρ προχώρησε σε ολική αναδίπλωση, γράφοντας στο X: «Δεν βρισκόμαστε σήμερα υπό την απειλή οποιασδήποτε παρέμβασης, ούτε του ΔΝΤ, ούτε της ΕΚΤ, ούτε κανενός διεθνούς οργανισμού».
Απώλειες για το χρηματιστήριο του Παρισιού
Σήμερα Τρίτη όλα τα μεγάλα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια ξεκίνησαν με απώλειες. Στο Παρίσι ο CAC 40 δέχθηκε ισχυρές πιέσεις. Έφτασε να χάνει ακόμα και 2%, ενώ γύρω στις 5:30 μ.μ. ώρα Ελλάδος οι απώλειες που κατέγραφε ήταν στο 1,40%.
Η δοκιμασία που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Μπαϊρού αποτελεί ένα ακόμα επεισόδιο στο σπιράλ κρίσεων που δοκιμάζει τη δεύτερη οικονομία της ευρωζώνης, καθώς από τον Μάιο του 2022, κάτω από την πίεση των πολιτικών εξελίξεων, ο Εμανουέλ Μακρόν έχει διορίσει τέσσερις διαφορετικούς πρωθυπουργούς, με τελευταίο τον Φρανσουά Μπαϊρού. Ελιζαμπέτ Μπορν, Γκαμπριέλ Ατάλ και Μισέλ Μπαρνιέ δεν κατάφεραν να πείσουν τους Γάλλους και τα κόμματα της αντιπολίτευσης σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που κρίνουν ως αναγκαίες για την επαναφορά της γαλλικής οικονομίας σε θετικό κλίμα.
Η αδυναμία πολιτικής συνεννόησης για ένα γενναίο πρόγραμμα περικοπών και αύξησης της παραγωγικότητας προβληματίζει τους επενδυτές, η στάση των οποίων διαμορφώνει το κλίμα εμπιστοσύνης ή δυσπιστίας στα γαλλικά ομόλογα.
«Η Γαλλία είναι σε απόλυτο χάος! Δεν έχει δημοσιονομική πειθαρχία, δεν έχει αύξηση του ΑΕΠ, το κόστος κοινωνικής ασφάλισης εκρήγνυται και η κυβέρνηση είναι εξαιρετικά ασταθής», έγραψε στο X ο Τζέροαν Μπλόκλαντ, διαχειριστής κεφαλαίων, λέγοντας πως ίσως η ΕΚΤ αναγκαστεί να σώσει τη Γαλλία, αποδυναμώνοντας το ευρώ.
Τα spreads του 10ετούς ομολόγου της Γαλλίας, δηλαδή η διαφορά της απόδοσής του από το αντίστοιχο γερμανικό, τείνουν να αυξάνονται συνεχώς, δείχνοντας την ανησυχία των επενδυτών σχετικά με τη γαλλική οικονομία.
«Πρόκειται για μια κραυγαλέα επιστροφή του ασφαλίστρου κινδύνου στα γαλλικά ομόλογα, το οποίο βρισκόταν πάντα στο παρασκήνιο», δήλωσε η Αντρέα Τουενί, επικεφαλής πωλήσεων στη Saxo Banque France. Η αγορά «αναγνωρίζει ότι η Γαλλία βρίσκεται σε βαθιά πολιτική κρίση εν μέσω ενός δύσκολου οικονομικού σκηνικού», είπε η ίδια, σύμφωνα με το Bloomberg.
Το γαλλικό spread έφτασε το υψηλό του περασμένου Απριλίου, ενώ είχε κορυφωθεί τον Ιανουάριο, όταν και πάλι ο Φρανσουά Μπαϊρού προσπαθούσε να πείσει τα κόμματα της αντιπολίτευσης να συνεννοηθούν και τελικά το είχε καταφέρει.
Γαλλία: Ποιες επιλογές έχει ο πρόεδρος Μακρόν εάν πέσει η κυβέρνηση Μπαϊρού
Αφού ο πρωθυπουργός της Γαλλίας Φρανσουά Μπαϊρού έπαιξε τα ρέστα του, ρισκάροντας το κεφάλι του στην Εθνοσυνέλευση, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο, αλλά οι επιλογές που διαθέτει είναι λιγοστές: ο διορισμός ενός νέου πρωθυπουργού, η συγκρότηση μιας κυβέρνησης τεχνοκρατών ή η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης –η προηγούμενη, τον Ιούνιο του 2024, ήταν εκείνη που επέσπευσε το πολιτικό χάος – δεν φαίνεται να είναι βιώσιμες λύσεις, σε ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο, εάν πέσει ο Μπαϊρού.
Άλλα δύο σενάρια θεωρούνται ακόμη πιο απίθανα: η επιβίωση της κυβέρνησης Μπαϊρού και η παραίτηση του ίδιου του προέδρου της Δημοκρατίας.
Ζητώντας ψήφο εμπιστοσύνης από την Εθνοσυνέλευση, τη Δευτέρα, ο πρωθυπουργός έλαβε αμέσως αρνητική απάντηση από όλα τα αντιπολιτευόμενα κόμματα, από την άκρα δεξιά μέχρι την αριστερά, συμπεριλαμβανομένων και των σοσιαλιστών.
«Το αποτέλεσμα είναι γνωστό εκ των προτέρων, εκτός και αν βρει, μέσα στις επόμενες δέκα ημέρες, έναν δρόμο που θα οδηγεί σε πραγματική διαπραγμάτευση με τις πολιτικές δυνάμεις», οι οποίες θέλουν «να ξηλώσουν ένα μέρος του σχεδίου του προϋπολογισμού», σημείωσε ο πολιτικός επιστήμονας Βενσάν Μαρτινί.
Ο Μπαϊρού είναι «σαφής, θαρραλέος και μαχητικός» διαβεβαίωνε το πρωί ένας πολιτικός, εξερχόμενος από τη συνάντηση του πρωθυπουργού με τους ηγέτες των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση. «Μας είπε: έχουμε 15 ημέρες για να πείσουμε. Πρέπει να στραφούμε στην κοινή γνώμη», πρόσθεσε αυτό το στέλεχος.
Όμως ο πρωθυπουργός είναι ταυτόχρονα και εξαιρετικά αντιδημοφιλής, κάτι που περιπλέκει το στοίχημά του.
Ο Μακρόν θα μπορούσε να αποφασίσει να του αναθέσει και πάλι τον σχηματισμό κυβέρνησης, ακόμη και αν ηττηθεί στις 8 Σεπτεμβρίου στην Εθνοσυνέλευση. Όμως το πρόβλημα θα παρέμενε ακέραιο, εκτός και αν τροποποιήσει τον προϋπολογισμό του 2026, ο οποίος έχει απορριφθεί κατηγορηματικά από την αντιπολίτευση και την κοινή γνώμη.
Μια άλλη λύση για τον Μακρόν θα ήταν να αναθέσει την πρωθυπουργία σε κάποιο άλλο πρόσωπο εμπιστοσύνης του ιδίου και του Ματινιόν, όπως στον υπουργό Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορνί. «Όμως η κατάσταση θα παρέμενε η ίδια, εφόσον αυτός ο πρωθυπουργός δεν παρουσίαζε ένα ριζικά διαφορετικό προϋπολογισμό», εκτίμησε ο Μαρτινί.
Απομένει η επιλογή ενός πρωθυπουργού προερχόμενου από την αριστερά. «Όμως πιθανότατα είναι πολύ αργά» αφού οι θέσεις των κομμάτων γίνονται πιο άκαμπτες όσο πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές του 2027, είπε ο Ματιέ Γκαλάρ, διευθυντής έρευνας στο ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Ipsos.
Υπάρχει επίσης η λύση της κυβέρνησης τεχνοκρατών, που θα φέρει λίγη περισσότερη σταθερότητα, ενόψει και των μέτρων απομείωσης του χρέους που θα πρέπει να επιβάλει.
Ορισμένοι ζητούν τη διάλυση, ξανά, της Εθνοσυνέλευσης ώστε ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του και να ξεκαθαριστούν, για άλλη μια φορά, οι ισορροπίες δυνάμεων. Μετά το πείραμα του 2024 όμως, με την εσπευσμένη και ακατανόητη για τους Γάλλους διάλυση του κοινοβουλίου, ο Μακρόν εμφανίζεται πιο διστακτικός από ποτέ. Πολύ απλά «δεν το θέλει», είπε ένα στέλεχος προσκείμενο στο προεδρικό στρατόπεδο.
Ίσως να μην υπάρχει άλλη επιλογή. «Εάν μια νέα κυβέρνηση καταψηφιστεί πριν από την έγκριση του προϋπολογισμού, η αστάθεια θα δημιουργούσε τις συνθήκες για τη διάλυση» της Εθνοσυνέλευσης, εκτίμησε ένα μέλος της κυβέρνησης.
Κάποιοι δεν βλέπουν παρά μόνο μία λύση, την παραίτηση του αρχηγού του κράτους που κυβερνά τη Γαλλία από το 2017 και επανεξελέγη το 2022. Ή την καθαίρεσή του, όπως ζητά επίμονα ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, ο ηγέτης της ριζοσπαστικής αριστεράς. «Το χάος, είναι ο Μακρόν», είπε σήμερα στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter.
Όμως ο πρόεδρος επαναλαμβάνει διαρκώς ότι θα ολοκληρώσει τη θητεία του, το 2027, ό,τι και αν συμβεί στο μεταξύ.
