Εάν σκοπεύετε να επισκεφθείτε την Καπέλα Σιξτίνα, καλύτερα να βιαστείτε. Το 2026, το Βατικανό προχωρά σε μία από τις πιο ευαίσθητες και πολυαναμενόμενες επεμβάσεις στον χώρο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς: την εξαιρετική αποκατάσταση του φρέσκου «Η Τελική Κρίση» του Μιχαήλ Άγγελου, του μνημειώδους έργου που δεσπόζει στον κύριο τοίχο πίσω από το ιερό της πιο διάσημης και πολυσύχναστης παρεκκλησίας στον κόσμο.
Η επέμβαση, όπως ανακοίνωσε ο νέος διευθυντής του Εργαστηρίου Συντήρησης Ζωγραφικής των Μουσείων του Βατικανού, Paolo Violini, θα διαρκέσει από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο του 2026. Ένα σύστημα από υπερσύγχρονες πλατφόρμες θα καλύψει πλήρως τον τοίχο, επιτρέποντας σε ομάδα 10-12 εξειδικευμένων συντηρητών να εργαστούν σε απόσταση αναπνοής από τις πάνω από 300 μορφές της σύνθεσης.
Ο στόχος είναι διπλός: αισθητική αποκατάσταση και δομική συντήρηση, ώστε το έργο να ανακτήσει τη λάμψη του και να διασφαλιστεί η σταθερότητά του πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα — περίοδο μέγιστης τουριστικής και θρησκευτικής σημασίας για το Βατικανό.
Η «Τελική Κρίση» φιλοτεχνήθηκε μεταξύ 1536 και 1541, έπειτα από ανάθεση του πάπα Κλήμη Ζ΄ και υπό την εποπτεία του διαδόχου του, Παύλου Γ΄. Ο Μιχαήλ Άγγελος, ήδη 60 ετών τότε και με σαφή προτίμηση στη γλυπτική, δίστασε αρχικά να αναλάβει. Τελικά, το αποτέλεσμα ήταν ένα κολοσσιαίο φρέσκο 200 τ.μ. που απεικονίζει τη Δευτέρα Παρουσία, με τον Χριστό ως Δικαστή στο κέντρο, περιβαλλόμενο από αγίους, μάρτυρες, ψυχές που ανεβαίνουν στον Παράδεισο και άλλες που βυθίζονται στην Κόλαση.
Το έργο προκάλεσε θαυμασμό αλλά και αντιδράσεις. Η έντονη γυμνότητα των μορφών θεωρήθηκε προκλητική από πολλούς, ενώ το Σύνοδος του Τρέντο το 1564 διέταξε την κάλυψη των γυμνών με υφάσματα, που πρόσθεσε ο μαθητής του καλλιτέχνη Daniele da Volterra, ο οποίος έμεινε γνωστός ως Il Braghettone («αυτός που βάζει παντελόνια»).
Πολλές φάσεις για το έργο
Από τότε, η τοιχογραφία έχει περάσει από φάσεις φθοράς, λανθασμένων επεμβάσεων και λογοκρισίας, με αποκορύφωμα τη μεγάλη αποκατάσταση του 20ού αιώνα (1980–1994), υπό τον Gianluigi Colalucci, που επανέφερε τα αρχικά χρώματα, αλλά προκάλεσε και νέες αντιπαραθέσεις για την «υπερβολική καθαριότητα».
about:blank
Σήμερα, η Καπέλα Σιξτίνα παρακολουθείται στενά από επιστημονικές ομάδες που ελέγχουν ετησίως κάθε εκατοστό της επιφάνειας. Παρά τα μέτρα, η ρύπανση από τους εκατομμύρια επισκέπτες παραμένει απειλή για την ευαίσθητη ζωγραφική.
Η επέμβαση του 2026 δεν είναι απλώς μια συντήρηση ρουτίνας. Σύμφωνα με τον Violini, πρόκειται για μια στρατηγική επέμβαση υψηλής ακρίβειας, που στόχο έχει να προστατεύσει το έργο για τις επόμενες δεκαετίες. Οι συντηρητές θα κινηθούν με υδραυλικές πλατφόρμες σε διαφορετικά ύψη του τοίχου, με στόχο την ελαχιστοποίηση της ενόχλησης για τους επισκέπτες και την ολοκλήρωση του έργου πριν το Πάσχα.
Ένα έργο που για πέντε αιώνες σαγηνεύει, συγκλονίζει και εμπνέει. Η «Τελική Κρίση» του Μιχαήλ Άγγελου είναι κάτι περισσότερο από καλλιτεχνικό επίτευγμα: είναι ένα παγκόσμιο σύμβολο πίστης, δύναμης και αθανασίας της ανθρώπινης δημιουργίας. Και το 2026, τα φώτα του κόσμου θα στραφούν ξανά στον τοίχο της Καπέλα Σιξτίνα, καθώς μια νέα γενιά συντηρητών αναλαμβάνει την τιμή και το βάρος να το προστατεύσει.
