Μεγάλες επιβαρύνσεις στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις φέρνει ο νέος κανονισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απανθρακοποίηση στα κτήρια, τις οδικές μεταφορές και τις μικρές βιομηχανίες, που θα τεθεί σε ισχύ από το 2027.
Βάσει του κανονισμού στα ορυκτά καύσιμα, δηλαδή Βενζίνες, πετρέλαιο και φυσικό αέριο, θα εφαρμόζεται φόρος άνθρακα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, με βάση τη σημερινή τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων, η βενζίνη θα έχει μία επιβάρυνση της τάξεως των 10,2 λεπτών / λίτρο, το πετρέλαιο κίνησης 11,3 λεπτών και το μαζούτ 14 λεπτών.
Με την υπόθεση ότι η κατανάλωση θα διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα, νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις (οι μεγάλες πληρώνουν ήδη δικαιώματα ρύπων) θα καταβάλλουν επιπλέον 800 εκατ. ευρώ για καύσιμα.
Ο νέος κανονισμός έχει ενισχύσει τις φωνές στο εσωτερικό της Ευρώπης για την ανάγκη μίας ρεαλιστικής ενεργειακής μετάβασης που δεν θα επιβαρύνει την ανταγωνιστικότητα.
Μιλώντας για την Ελλάδα, ο διευθύνων σύμβουλος της Ελίν και πρόεδρος του ΣΕΕΠΕ, Γιάννης Αληγιζάκης, «θα πρέπει να προβληματιστούμε πόσο αυτές οι επιβαρύνσεις θα επηρεάσουν τις ελληνικές εξαγωγές και εάν και με ποιον τρόπο ο Έλληνας καταναλωτής που θα επηρεαστεί συνολικά από 1η Ιανουαρίου 2027, με βάση τις σημερινές του αγορές, κατά 800 εκατ. ευρώ ετησίως, θα μπορεί να αντεπεξέλθει. Η πράσινη στροφή της Ευρώπης πρέπει να γίνει με σύνεση, λογική και κυρίως με γνώμονα τη βιωσιμότητα των εταιρειών που θα κληθούν να την υλοποιήσουν», όπως γράφει η «Καθημερινή».
Για τον μετριασμό των επιπτώσεων στα ευάλωτα ενεργειακά και μεταφορικά νοικοκυριά, η έρευνα του Green Tank προτείνει έναν συνδυασμό άμεσων και μακροπρόθεσμων μέτρων συνολικού ύψους 11,9 έως 15,5 δισ. ευρώ με την αξιοποίηση του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα και άλλων διαθέσιμων πόρων.
Συγκεκριμένα, προτείνει άμεσες πληρωμές στο σύνολο των 1,15 – 1,17 νοικοκυριών καθώς και στο σύνολο των μεταφορικά ευάλωτων που διαβιούν εκτός Αττικής και Θεσσαλονίκης (448.000 – 475.000 νοικοκυριά).
Το κόστος εφαρμογής του μέτρου κυμαίνεται μεταξύ 742 εκατ. ευρώ και 1,42 δισ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 15,5% – 29,7% των πόρων του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα.
Για τη ριζική αντιμετώπιση της ενεργειακής ευαλωτότητας, προτείνονται διαρθρωτικά μέτρα, όπως η ενίσχυση της κοινωνικής κατοικίας, οι γενναίες ή ήπιες ανακαινίσεις, η αντικατάσταση συστημάτων θέρμανσης πετρελαίου από αντλίες θερμότητας και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων για την κάλυψη ιδίων αναγκών ηλεκτρικής ενέργειας, είτε από μεμονωμένα νοικοκυριά, είτε συλλογικά μέσω ενεργειακών κοινοτήτων.
