Αγοραπωλησίες λεηλατημένων αρχαιοτήτων πραγματοποιούν δίκτυα εμπόρωνπου χρησιμοποιούν σελίδες και γκρουπ που δημιουργούν στο Facebook, όπως αποκάλυψε το BBC.
Οι συγκεκριμένες ομάδες συζητούν επίσης μεταξύ τους πώς να πραγματοποιούν παράνομες ανασκαφές στους αρχαίους τάφους, σύμφωνα με έρευνα των ακαδημαϊκών.
Το Facebook ανέφερε ότι μετά την έρευνα του BBC αφαίρεσε 49 τέτοιες σελίδες ομάδων.
Το BBC έχει επίσης αποδείξεις ότι οι αρχαιότητες εξακολουθούν να εισάγονται λαθραία από το Ιράκ και τη Συρία στην Τουρκία, παρά το αστυνομικό μπλόκο και την υποχώρηση του Ισλαμικού Κράτους.
Ρωμαϊκά μωσαϊκά που βρίσκονται ακόμα στο συριακός έδαφος προσφέρονται προς πώληση σε σελίδες του Facebook όπως αποκαλύπτει το BBC μέσω του καθηγητή Amr al-Azm, ενός αρχαιολόγου που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη Συρία και τώρα εργάζεται στο Shawnee State University στο Οχάιο.
Από την ταράτσα του τελευταίου ορόφου ενός εστιατορίου στην Κωνσταντινούπολη με θέα τον Βόσπορο, ο αρχαιολόγος δείχνει μια φωτογραφία ενός γλυπτού στο Facebook, το οποίο ένας χρήστης στη βόρεια Συρία ισχυρίζεται ότι είναι από τον αρχαιολογικό χώρο της Παλμύρας που έχει λεηλατηθεί και καταστραφεί από το Ισλαμικό Κράτος.
Ο καθηγητής al-Azm, έχει περάσει δύο χρόνια έρευνας εκατοντάδων ομάδων στο Facebook, πολλές από τις οποίες είναι κλειστές και συχνά έχουν χιλιάδες μέλη.
«Έχουμε διαπιστώσει ότι υπάρχει μια τεράστια έκρηξη εξάπλωσης αυτού του είδους των ισοτόπων και χρηστών στο Facebook και το Facebook επιτρέπει ουσιαστικά αυτό να συμβαίνει στους κόλπους του», αναφέρει.
Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τις ομάδες για να ανταλλάξουν ιδέες σχετικά με το πώς να σκάψουν σωστά τα συγκεκριμένα σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Κάποιος γράφει για μια ανασκαφή που βρίσκεται σε εξέλιξη και προειδοποιεί για τους κινδύνους της κατάρρευσης του τάφου και της ασφυξίας που μπορεί να προκληθεί.
«Υπάρχει ένα πολύ μεγάλο δίκτυο διακίνησης αρχαιοτήτων. Αν μετά από ανασκαφή βρήκατε κάτι στην πίσω αυλή σας και δεν γνωρίζετε κάποιον διακινητή, μπορείτε να ανεβείτε στο Facebook, να μοιραστείτε φωτογραφίες από αυτά που έχετε βρει και να συνδεθείτε με ανθρώπους που είναι πρόθυμοι να το αγοράσουν» αναφέρει η ερευνήτρια Katie Paul.
Οι πραγματικές συναλλαγές πραγματοποιούνται εκτός σύνδεσης και εκτός δημόσιας προβολής.
Περίπου το 70% των αντικειμένων που εξέρχονται από τη Συρία είναι ψεύτικα, σύμφωνα με τον αρχηγό αρχαιοτήτων της χώρας, αλλά ανάμεσα σε αυτά υπάρχουν μερικά πολύ ακριβά αντικείμενα.
Το Facebook ανέφερε σε δήλωσή του ότι η συντονισμένη νομική δραστηριότητα δεν επιτράπηκε στον ιστότοπο και μετά την έρευνα του BBC κατήργησε 49 ομάδες. Ο Amr al-Azm ωστόσο λέει ότι πολλές από τις ομάδες που γνωρίζει εξακολουθούν να είναι ενεργές στο Facebook.
Το παράνομο εμπόριο όμως δεν πραγματοποιείται μόνο μέσω του Διαδικτύου. Η Τουρκία έχει χρησιμοποιηθεί ως πέρασμα του λαθρεμπορίου εδώ και αιώνες. Η τουρκική αστυνομία ανέφερε στο BBC ότι τα τελευταία χρόνια έχουν περάσει εκατομμύρια λίρες λεηλατημένων αρχαίων μνημείων του Ιράκ και της Συρίας.
Παρά τους αυστηρούς περιορισμούς στα σύνορα και την ήττα των τζιχαντιστών τα αρχαία αντικείμενα εξακολουθούν να προσφέρονται προς πώληση.